Nadmiar suplementów niszczy zdrowie?

Szacuje się, że około pół miliona Polaków zmaga się z przewlekłymi chorobami wątroby, jednak rzeczywista liczba może być znacznie wyższa. Co roku z powodu tych schorzeń umiera nawet 7 tysięcy osób.

Problem pogłębia się z powodu powszechnego i rosnącego uzależnienia od alkoholu (3,5 mln osób), nadmiernego stosowania leków, złej diety oraz niekontrolowanego używania suplementów. Choć lekarze ostrzegają, że nadmiar suplementów może prowadzić do poważnych problemów z wątrobą, pacjenci często ignorują te ostrzeżenia i wydają ogromne sumy na preparaty, zamiast szukać pomocy medycznej. W 2023 roku wydatki na suplementy wyniosły niemal 8 miliardów złotych.

Hepatolog Izabella Magnowska-Wiśniewska podkreśla, że najczęstsza choroba wątroby w Polsce, stłuszczenie wątroby, nie ma konkretnego leku, a leczenie opiera się głównie na zmianie stylu życia, diecie, ograniczeniu alkoholu i aktywności fizycznej. Niestety, wielu pacjentów wybiera suplementy w nadmiarze, wierząc, że przyniosą szybkie efekty, co w rzeczywistości może prowadzić do stanów zapalnych i niewydolności wątroby.

Dr Magnowska-Wiśniewska w rozmowie z WP abcZdrowie podkreśla, że skutki uboczne stosowania suplementów mogą dotyczyć nie tylko osób starszych czy chorych, ale również młodych, zdrowych ludzi, którzy przyjmują je dla poprawy wyglądu skóry czy włosów.

Lekarka opowiada o przypadkach pacjentów, którzy trafili do szpitala z ciężkimi zapaleniami wątroby po zażywaniu suplementów, w tym jednym młodym mężczyźnie, który wymagał przeszczepu wątroby po nadużywaniu dużych dawek witaminy A.

Dr Magnowska-Wiśniewska ostrzega, że łączenie różnych suplementów lub ich stosowanie z lekami może obciążyć wątrobę, co prowadzi do jej niewydolności i stanów zapalnych. Nadmiar suplementowanego żelaza także może kumulować się w wątrobie, co w skrajnych przypadkach prowadzi do marskości.

Suplementy ziołowe, często uznawane za bezpieczne, mogą również szkodzić zdrowiu, szczególnie w kontekście wątroby. Polacy chętnie sięgają po takie preparaty, nie zdając sobie sprawy z ich potencjalnych skutków ubocznych.

Badania zespołu z Uniwersytetu Michigan ujawniły, że około 15,6 miliona dorosłych Amerykanów, czyli 5% populacji, stosowało ziołowe suplementy mogące być szkodliwe dla wątroby. W badaniu, opublikowanym w "JAMA Network Open", wymieniono sześć potencjalnie hepatotoksycznych preparatów: ashwagandę, pluskwicę groniastą, garcynię cambogia, ekstrakt z zielonej herbaty, czerwony ryż drożdżowy oraz kurkumę.

Prof. Anna Boroń-Kaczmarska z WP abcZdrowie podkreśla, że szczególnie niebezpieczne są mieszanki ziołowe, ponieważ nie zawsze znamy ich pełny skład. Nawet pojedyncze zioła mogą być toksyczne dla wątroby, a ich działanie może się spotęgować, gdy są stosowane w mieszankach. Ostrzega także przed nieznanymi ziołami w orientalnych mieszankach oraz zaleca ostrożność przy stosowaniu polskiego dziurawca, który w nadmiarze może być hepatotoksyczny.

Popularne zioła stosowane w celu utraty wagi, takie jak garcinia cambogia i ephedra sinica, mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń wątroby, w tym żółtaczki, co jest objawem poważnego uszkodzenia tego narządu – ostrzega dr Magdalena Cubała-Kucharska, specjalistka medycyny rodzinnej.

Z kolei artemizyna, stosowana w leczeniu przeciwpasożytniczym, przyjmowana w dużych ilościach, może kumulować się w organizmie i uszkadzać komórki wątroby. Belladonna i jaskółcze ziele, mimo że mają zastosowanie w homeopatii, także mogą być bardzo toksyczne dla wątroby.

Dr Magnowska-Wiśniewska przypomina, że suplementy diety, w przeciwieństwie do leków, nie przechodzą restrykcyjnych badań klinicznych i mogą zaszkodzić, nawet te reklamowane jako wspomagające pracę wątroby. Aby zregenerować wątrobę po szkodliwej kuracji suplementami, należy odstawić szkodliwe substancje, stosować odpowiednią dietę, unikać używek i wprowadzić aktywność fizyczną. Można także wspomóc regenerację wątroby naparami z ostropestu.

Źródło: WP abcZdrowie