Polski astronauta niebawem poleci w kosmos

Jak powiedział wiceszef Ministerstwa Rozwoju i Technologii Michał Jaros, rozwój przemysłu kosmicznego i misja, w której weźmie udział Sławosz Uznański-Wiśniewski, to projekt strategiczny. "Otworzy drogę dla polskiej gospodarki i firm, które będą mogły w związku z tą misją się rozwijać” – mówił wiceminister podczas posiedzenia sejmowej podkomisji stałej do spraw polskiego przemysłu obronnego oraz modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP.

Z punktu widzenia MRiT najważniejszym elementem misji są eksperymenty technologiczne i naukowe, nad którymi Uznański-Wiśniewski będzie pracował na ISS. Nasz astronauta poprowadzi też w kosmosie pokazy, które zostaną nagrane, a potem wykorzystane w ramach programu edukacyjnego. Zajęcia będą dotyczyły m.in. kołyski Newtona w nieważkości (rząd kilku stykających się z sobą jednakowych stalowych kulek, które mogą wykonywać wahania tylko w jednej płaszczyźnie; przyrząd ilustruje zasadę zachowania pędu i energii) i działania prostych układów elektrycznych (np. klucza telegraficznego).

O przygotowaniach do realizacji polskiej misji technologiczno-naukowej, noszącej nazwę IGNIS, na Międzynarodową Stację Kosmiczną opowiadali też posłom przedstawiciele Polskiej Agencji Kosmicznej.

Andrzej Piątkowski, zastępca dyrektora Departamentu Badań i Innowacji POLSA zapowiedział, że misja IGNIS odbędzie się na przełomie maja i czerwca br. i potrwa 16 dni.

Podkreślił, że astronauta zabierze ze sobą na orbitę elementy „o szczególnej symbolice i znaczeniu dla Polski”. To m.in. polskie flagi, w tym naszywka ze skafandra Mirosława Hermaszewskiego, pamiątki po Marii Skłodowskiej-Curie, mapa z dzieła Mikołaja Kopernika „De revolutionibus orbium coelestium” ("O obrotach sfer niebieskich"), bryłka soli z Wieliczki i kawałek polskiego bursztynu.

Na orbitę polecą też manuskrypt mazurka Fryderyka Chopina, trzy wiersze Wisławy Szymborskiej, krajka z regionalnego stroju ziemi łódzkiej z Muzeum Etnograficznego w Warszawie, polskie litery (ą, ć, ę, ł itd.) wydrukowane w 3 D oraz emblematy i plakat misji.

Prezes POLSA Grzegorz Wrochna przypomniał, że w Polsce działa ok. 500 firm i ośrodków badawczych związanych z przemysłem kosmicznym, a zatrudnionych jest w nich ponad 12 tys. osób. Polskie firmy uczestniczą w 11 z 24 misji ESA.

Prof. Wrochna opowiadał o poszczególnych eksperymentach, które Sławosz Uznański-Wiśniewski przeprowadzi na ISS. Wśród 13 eksperymentów są m.in. badanie stabilności nanomateriałów w warunkach kosmicznych, testowanie detektorów promieniowania kosmicznego albo wykorzystanie mikroorganizmów do podtrzymania innych form życia w kosmosie.

Obecny na posiedzeniu podkomisji Sławosz Uznański-Wiśniewski, który wraz z trojgiem innych astronautów poleci na orbitę w ramach misji Axiom-4, powiedział, że Polska misja jest ogromną szansą rozwoju technologicznego i zaistnienia na rynku kosmicznym. "To rynek, który niesamowicie szybko się rozwija. Estymacja jest taka, że w najbliższej dekadzie wartość rynku kosmicznego podwoi się i będzie mniej więcej tak duża jak dwukrotność polskiego PKB” - dodał.

Jak zaznaczył, jego grafik na orbicie będzie bardzo napięty. „Jestem osobą, która ma najwięcej eksperymentów przewidzianych podczas misji Ax-4. Ale będę spał osiem godzin na dobę” – zapewnił astronauta. Podkreślił, że uczestnicy misji będą ze sobą współpracować, by przeprowadzić wszystkie narodowe eksperymenty.

Uznański-Wiśniewski opowiadał, że każdy z astronautów, który leci na misję długoterminową na ISS ma swoją kajutę, ale dla uczestników Ax-4 takich nie przygotowano.

„Mam to szczęście, że w naszym europejskim laboratorium na stacji kosmicznej, które nazywa się Columbus, część szafy elektronicznej została przerobiona na tymczasową kajutę, w której będę mógł przypiąć się ze śpiworem” – opisywał.

Dodał, że Tibor Kapu (węgierski astronauta) będzie spał przypięty „do jakiejś szafy elektronicznej”, a dowódczyni Peggy Whitson (Amerykanka) na czas odpoczynku ma do dyspozycji śluzę powietrzną, której astronauci używają, wychodząc w przestrzeń kosmiczną. Pilotowi Shubhanshu Shukli (Indie) za sypialnię będzie służyć kapsuła Dragon – ta, którą załoga Ax-4 przyleci na ISS.

PAP/red