Atlas pomocy Żydom w domach zakonnych podczas Holokaustu wkrótce gotowy

4 marca obchodzimy 81. rocznicę zamordowania przez Niemców rodziny Ulmów w Markowej oraz ukrywanych przez nich Żydów. Tego dnia przypada także Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów. Wiele istnień udało się ocalić dzięki siostrom zakonnym, które w czasie II wojny światowej pomagały ludności żydowskiej.

Jak mówi Vatican News s. Monika Kupczewska, Przewodnicząca Komisji Historycznej przy Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych, powstanie „mapy ocalenia” pokaże, jak liczne były domy zakonne zaangażowane w pomoc Żydom. Siostry zakonne, szacowane na 2345, ryzykowały życie, by ratować innych, nie oczekując żadnej nagrody. Jak podkreśla s. Kupczewska, wiele z nich nie uważało swoich działań za wyjątkowe, twierdząc, że nie mogły postąpić inaczej, widząc okrucieństwo wojny.

Trwają prace nad stworzeniem atlasu zakonów, które pomagały Żydom w Polsce. Jako wstęp do tego projektu udostępniono nową aplikację „Atlas klasztorów w Polsce X-XXI w.”, opracowaną przez Ośrodek Badań nad Geografią Historyczną Kościoła w Polsce KUL. Aplikacja jest częścią projektu finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i realizowanego w latach 2017-2024 pod przewodnictwem prof. Henryka Gapskiego.

Aplikacja zawiera dane o 329 zakonach, w tym 123 męskich i 206 żeńskich, oraz 12 497 rekordów dotyczących domów zakonnych działających na terenie Polski od X do XXI wieku. Jest to pierwszy tego typu cyfrowy inwentarz, który pomoże w tworzeniu atlasu pomocy niesionej przez zakony w Polsce.

Nad opracowaniem bazy danych pracował zespół ponad stu ekspertów, a za dane dotyczące zakonów męskich odpowiadał prof. Henryk Gapski, natomiast za żeńskie s. dr hab. Agata Mirek i s. dr Monika Kupczewska. Wkrótce aplikacja zostanie wzbogacona o szczegóły działalności zakonów. Komisja Historyczna Konferencji Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych przygotowuje mapę pomocy udzielanej Żydom w czasie II wojny światowej. Nowa aplikacja umożliwi nie tylko zapoznanie się z miejscami pomocy, ale także pozwoli uwolnić je od anonimowości.

Źródło: Vatican News