Stowarzyszenie Katechetów Świeckich złożyło skargę do Strasburga ws. lekcji religii

We wtorek Stowarzyszenie Katechetów Świeckich (SKŚ) przekazało PAP, że w poniedziałek 24 marca wysłało do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu "skargę na rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 26 lipca 2024 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, ponieważ ścieżka prawna w Polsce została wyczerpana".

Jednocześnie SKŚ poinformowało PAP, że zainicjowało powstanie Komitetu Obywatelskiego Inicjatywy Ustawodawczej "Ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy - Prawo Oświatowe".

"Członkowie powstającego Komitetu złożyli w Biurze Podawczym Sejmu 19 marca br. zawiadomienie do Marszałka Sejmu o jego rejestrację. Marszałek Sejmu ma 14 dni na wydanie postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o powstaniu KOIU. Przypuszczamy, że nastąpi to najpóźniej 2 kwietnia br. Zaraz potem ruszy zbiórka podpisów pod obywatelskim projektem ustawy, który nosi potoczną nazwę +Tak dla lekcji religii i etyki w szkole+" - poinformowali katecheci.

Zgodnie z przepisami, podpisów musi być co najmniej 100 tys., żeby projekt mógł być formalnie zgłoszony w Sejmie jako projekt obywatelski. Komitet inicjatywy ma na to trzy miesiące.

Projekt przygotowany został dla stowarzyszenia przez Instytut Ordo Iuris, o czym na początku marca poinformował PAP rzecznik SKŚ Dariusz Kwiecień. Dotyczy on nowelizacji ustawy o systemie oświaty i ustawy Prawo oświatowe.

SKŚ zaproponowało, by obowiązkowe były dwie godziny religii i etyki w tygodniu. Wymiar mógłby być zmniejszony do jednej godziny tygodniowo jedynie za zgodą właściwego biskupa diecezjalnego Kościoła katolickiego oraz władz zwierzchnich właściwego kościoła lub innego związku wyznaniowego. Lekcje miałyby być obowiązkowe w przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych - z wyjątkiem szkół dla dorosłych. Rodzic lub pełnoletni uczeń musiałby do 10 lipca każdego roku złożyć oświadczenie o uczęszczaniu na religię zamiast na etykę lub odwrotnie. Mógłby też uczęszczać na oba zajęcia. Regulacje dotyczyłyby szkół publicznych, niepublicznych i prywatnych.

Katecheci chcą też m.in., żeby ocena z lekcji religii lub etyki była umieszczana na świadectwie szkolnym, uwzględniana przy promocji do następnej klasy i wliczana do średniej ocen.

Autorzy przekonują, że szkoła – będąca drugą po rodzinie wspólnotą, w której dzieci i młodzież spędzają znaczną część dnia - ma realny wpływ na wychowanie przyszłych pokoleń. "Dokonane zmiany w rozporządzeniu z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach przez Minister Edukacji Barbarę Nowacką, ograniczają młodzieży szansę na rozwój w duchu wyznawanych przez społeczeństwo wartości" - ocenili katecheci.

Wiceministra edukacji Katarzyna Lubnauer w rozmowie z PAP negatywnie oceniła projekt. "Jesteśmy przeciwni" - zaznaczyła. Jej zdaniem oznacza on "ograniczenie prawa rodziców do wychowywania dziecka, które jest zresztą zapisane w Konstytucji".

"Jesteśmy zwolennikami prawa rodziców do wyboru, a oznacza ono, że rodzic może zapisać dziecko zarówno na etykę lub religię, na oba te przedmioty lub na żaden z nich, zresztą tak jest już od wielu lat" - powiedziała wiceministra. Jak zaznaczyła, "musimy pamiętać, że każdy rodzic może według swojego światopoglądu decydować o wychowaniu dziecka, a w sytuacji, kiedy ten sam nauczyciel prowadzi katechezę oraz lekcje etyki, wybór rodziców byłby tylko wyborem pozornym". Dodała, że treści dotyczące wychowania i moralności są obecne w zasadach pedagogicznych szkoły.

W obecnym stanie prawnym zajęcia z religii lub z etyki nie są obowiązkowe - organizowane są na wniosek rodziców. Uczeń może chodzić na lekcje religii lub etyki, na oba zajęcia lub na żadne z nich. Tygodniowy wymiar lekcji religii to dwie godziny w tygodniu, etyki - jedna. Od 1 września 2025 r. - zgodnie z rozporządzeniem ministra edukacji - wymiar lekcji etyki i religii ma być ujednolicony i wynosić jedną godzinę w tygodniu. M.in. ta zmiana spotkała się z krytyką ze strony przedstawicieli Kościoła i środowisk katolickich. (PAP)