"Wojna celna może prowadzić do katastrofy"

Były szef NATO i minister finansów Jens Stoltenberg przypomniał, że wyższe taryfy celne wprowadzone przez administrację Trumpa wywołają niepewność gospodarczą, która w 1929 roku legła u podstaw Wielkiego Kryzysu. Trwająca cztery lata zapaść gospodarcza dotknęła wówczas niemal cały świat i każdą gałąź gospodarki.

“W ciągu ostatnich 125 lat obniżanie ceł wzmacniało gospodarkę, pobudzało rozwój i ułatwiało podnoszenie się z trudności gospodarczych. Podniesienie ich było amerykańską reakcją na krach na giełdzie w +czarny wtorek+ w 1929 roku i tak naprawdę to ta decyzja wywołała globalne załamanie i katastrofalny wzrost bezrobocia” - przypomniał w rozmowie z głównym norweskim dziennikiem.

Jens Stoltenberg zwrócił uwagę, że również wtedy Biały Dom chciał wyższymi cłami przekonać firmy do przeniesienia produkcji z powrotem do USA, a wprowadzenie ograniczeń handlowych miało wzmocnić krajowych przedsiębiorców. Choć w wywiadzie starał się nie spekulować, ocenił, że zapowiadane przez Donalda Trumpa decyzje celne mogą ustanowić nowy porządek gospodarczy.

“Tego typu historyczne porównania przypominają nam, o co toczy się gra i że zmierzamy w kierunku zupełnie nowego porządku świata. Ten, który znaliśmy, staje się zagrożony” – powiedział norweski minister finansów.

Norwegia, w ocenie Stoltenberga, będzie szczególnie narażona na skutki możliwej wojny handlowej między USA a Chinami, Kanadą i Europą. Biznes nie będzie kierować swoich inwestycji w miejsca, gdzie produkować najlepiej i najtaniej, ale tam, gdzie cła będą najniższe, a to będzie powodem błędów o długofalowych skutkach. Amerykańskie cła dotkną Norwegię, ale Oslo, pozostając poza Unią Europejską, będzie narażone również na działania odwetowe Brukseli. Światowe spowolnienie gospodarcze zmniejszy popyt na paliwa, a te stanowią największą część norweskiego eksportu.

Jens Stoltenberg dostrzegł już pierwsze efekty gróźb celnych prezydenta USA. “Od początku roku wartość naszego Funduszu Gazowego, w który lokujemy dochody ze sprzedaży surowców, spadła o półtora biliona koron” - podsumował norweski minister finansów.