Szpitale na skraju protestu. Dziś zapadną decyzje o lekarskich podwyżkach

System wynagrodzeń w ochronie zdrowia jest chaotyczny i nieprzejrzysty. Brakuje jednolitej, obowiązującej wszystkich siatki płac, co wynika z różnorodnych form zatrudnienia medyków — od kontraktów po umowy zlecenie. Lekarze nie znają wzajemnie swoich stawek, nie obowiązują ich żadne widełki płacowe.

— To degrengolada — ocenia adwokat Mariusz Trojanowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych, wskazując, że w systemie zdrowia wciąż istnieją wyraźne podziały społeczne.

Jak czytamy na Onet.pl system wynagrodzeń w ochronie zdrowia jest głęboko niesprawiedliwy — ocenia Mariusz Trojanowski z OZPSP. Wskazuje, że lekarze, czyli najwyższa kadra, często sami decydują o swoich zarobkach, sięgających nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych miesięcznie. Średni personel, jak pielęgniarki czy diagności, ma ograniczoną możliwość negocjacji, a pozostali pracownicy nie mają żadnego wpływu na swoje płace.

Taki chaos budzi nieufność i sprzyja nadużyciom. Zdaniem Trojanowskiego państwo boi się wprowadzić regulacje, a medycy najwyższego szczebla korzystają z tej sytuacji, robiąc "biznes na mieniu publicznym".

Ustawa o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia nie rozwiązuje problemu, lecz go pogłębia. Co roku 1 lipca wprowadza się nowe stawki płac dla pracowników etatowych, co ma służyć ich waloryzacji. Jednak w realiach zadłużonych szpitali, zwłaszcza powiatowych, oznacza to ogromne obciążenie finansowe.

Według szacunków pracodawców, wdrożenie podwyżek w drugiej połowie roku pochłonie 8,5–9 mld zł, a rocznie aż 18 mld zł. Tych środków szpitale nie mają, a rząd nie przedstawił dotąd jasnego planu ich pokrycia. Choć premier Donald Tusk zapowiedział zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia w przyszłym roku, zaznaczył, że mają one wspierać pacjentów, a nie kolejne podwyżki płac — co pozostaje jedynie zapowiedzią.

Przed corocznymi podwyżkami wynagrodzeń Agencja Oceny Technologii Medycznych zwykle przedstawia warianty finansowe. W zeszłym roku Ministerstwo Zdrowia wybrało najwyższy z nich. W tym roku agencja nie opublikowała jeszcze żadnych propozycji, choć do 1 lipca zostało niewiele czasu. Nieoficjalnie mówi się, że potrzeba co najmniej 9 mld zł, by pokryć koszty wynagrodzeń — jednak eksperci uważają, że realne potrzeby są dwukrotnie większe. Ponieważ NFZ nie dysponuje taką kwotą, konieczna będzie kolejna dotacja z budżetu państwa — trzecia w tym roku. Decyzja ma zapaść po dzisiejszym (25 czerwca) posiedzeniu Prezydium Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia.

Adwokat Mariusz Trojanowski apeluje o poważne podejście rządu do finansowania systemu zdrowia. Podkreśla, że oprócz podwyżek trzeba także zapewnić środki na leczenie, badania, leki czy bieżące opłaty. W przeciwnym razie pogłębi się nierówność między lepiej i gorzej finansowanymi placówkami — a najtrudniejszą sytuację mają szpitale powiatowe, których długi przekraczają już 8 mld zł.

Dr Tomasz Paczkowski z OZPSP dodaje, że dyrektorzy szpitali mają obowiązek wypłacania podwyżek, ale nikt nie wskazał im, skąd mają na to brać pieniądze. – My wypłacamy, rząd powinien zapewnić źródło finansowania – mówi. Szpitale powiatowe, których jest w Polsce ponad 300, obsługują rocznie około 7 mln pacjentów, głównie w mniejszych miejscowościach.

Jak czytamy na Onet.pl, trwa niepewność wokół ustawy o podwyżkach w ochronie zdrowia. Jej dalszy los ma zostać wkrótce ogłoszony. Pojawiły się już głosy o możliwym zamrożeniu przepisów, co spotkało się z ostrą krytyką.

Ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich, Wojciech Wiśniewski, podkreśla, że przy obecnym poziomie finansowania systemu zdrowia nie da się utrzymać rosnących wynagrodzeń i jednocześnie zapewnić stabilności szpitali. Zwraca uwagę na dwa główne problemy:
– Coraz więcej pozwów o wynagrodzenia, które najczęściej szpitale przegrywają, co generuje ogromne koszty.
– Wysokie kontrakty lekarskie, często przekraczające stawki w Europie Zachodniej, które NFZ musi finansować.

Wiśniewski dodaje, że choć ustawa o minimalnym wynagrodzeniu to sukces związków zawodowych, jej dalsze utrzymanie bez zwiększenia nakładów na zdrowie jest nierealne.

Z kolei dane Porozumienia Rezydentów pokazują, że średnio 55% budżetu szpitali pochłaniają wynagrodzenia personelu medycznego. Same pensje lekarzy stanowią aż 43% tej kwoty, przy czym lekarze etatowi odpowiadają tylko za 8%.

Lekarze sprzeciwiają się pomysłowi zamrożenia waloryzacji swoich wynagrodzeń, ale jednocześnie obawiają się opóźnień w wypłatach, które już teraz zdarzają się w niektórych szpitalach powiatowych. Pracodawcy również są w trudnej sytuacji — chcą uniknąć wyboru między opłaceniem personelu a zapewnieniem leczenia pacjentom.

W związku z tym rozważany jest protest. — 25 czerwca spotykamy się ze związkami zawodowymi. Jeśli dojdziemy do porozumienia, planujemy marsz na Warszawę, zakończony przed Ministerstwem Zdrowia lub Kancelarią Premiera — zapowiada adwokat Mariusz Trojanowski.

Źródło: onet.pl