NATO podjęło decyzję w sprawie wydatków na obronność. Prezydent komentuje

Kraje NATO będą inwestować 5 proc. PKB rocznie w podstawowe potrzeby obronne oraz wydatki związane z obronnością i bezpieczeństwem do 2035 r. - wynika z deklaracji przyjętej w środę na szczycie Sojuszu w Hadze.

Na konferencji prasowej po obradach prezydent powiedział, że decyzja szczytu NATO w Hadze „odpowiada sytuacji”.

Andrzej Duda podkreślił, że w obliczu zagrożeń kluczowe jest budowanie zdolności obronnych Sojuszu w jak najszybszym tempie. Jak ocenił, obecnie Rosja jest wyczerpana inwazją na Ukrainę, ale w przyszłości może odbudować, a nawet rozwinąć swój potencjał militarny w stosunku do tego sprzed 2022 roku. W ocenie prezydenta kluczowych będzie następne 10 lat, w trakcie których państwa NATO muszą radykalnie zwiększyć nakłady na bezpieczeństwo.

Jak zaznaczył, nawet jeżeli Polsce uda się w możliwie szybkim czasie zrealizować swoje ambicje, jeśli chodzi o rozbudowę wojska i potencjału obronnego, w przypadku ataku Rosji „trudno byłoby nam samym sobie poradzić". Natomiast – podkreślił prezydent – „w Sojuszu Północnoatlantyckim jesteśmy bezpieczni – jeżeli ten sojusz będzie miał potężne armie, adekwatną produkcję militarną”.

„Musimy to odtworzyć, odbudować. Widać, że postawy członków Sojuszu są dzisiaj pod tym względem zdecydowane i twarde” – stwierdził Duda. Ocenił, że kończy swoją kadencję jako prezydent „ze spokojem, że (w NATO) nastąpiła duża zmiana”, a sprawy Sojuszu „są na dobrej drodze”. Dodał, iż „wszyscy wiedzą, że trzeba wydawać więcej”. Duda ocenił, że decyzja o zwiększeniu wydatków Sojuszu to sukces prezydenta Donalda Trumpa; dziękował mu za poparcie i forsowanie tej inicjatywy.

Wśród kluczowych kwestii, które Sojusz wciąż powinien rozwiązać, prezydent wskazał kwestie przydatnej dla ewentualnej obrony infrastruktury (np. rurociągów dostarczających paliwo lotnicze dla wojska), która została zbudowana w czasie zimnej wojny na zachodzie Europy, ale wciąż nie została rozwinięta na wschodnie flance. „To jest niezwykle potrzebne” – powiedział Duda, wskazując, że projekt mógłby być finansowany w ramach 1,5 proc. wydatków, które sojusznicy zobowiązali się wydawać właśnie na tego typu sprawy, a także ze środków Unii Europejskiej.

„Mam nadzieję, że moi następcy podejdą do sprawy poważnie i że te inwestycje zostaną zrealizowane szybko” – dodał.

Prezydent został też spytany o kwestię wykładni art. 5 i zobowiązania do kolektywnej obrony w razie napaści na jednego z członków NATO. Jak zapewnił, „artykuł 5. nie budzi żadnych wątpliwości, jeśli chodzi o jego wykładnię; ma fundamentalne znaczenie i tak naprawdę przesądza o sensie istnienia Sojuszu” – ocenił.

„Jakakolwiek próba reinterpretacji go czy szukania jakichś wyjątków (…) byłaby z całą pewnością burząca dla całego Sojuszu. W poważnych dyskusjach dzisiaj ta kwestia absolutnie nie padła” – zapewnił prezydent. Wcześniej Trump mówił, że jest „wiele definicji” art. 5., później w Hadze jednak zapewnił, że popiera ten zapis i jest z sojusznikami „do końca”.

Prezydent Duda przekazał też, że podczas szczytu rozmawiał z szefem MON Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem w sprawie planowanych na jesień rosyjsko-białoruskich ćwiczeń Zapad-25. Reakcją na te manewry mają być polskie duże ćwiczenia dywizyjne, w których udział weźmie 18. Dywizja Zmechanizowana. Prezydent poinformował, że szef MON zaprosił na ćwiczenia sojuszników i „zainteresowanie jest bardzo duże”. „Oczywiste jest, że będą Amerykanie – bo przecież stacjonują już w Polsce; jest bardzo wysokie prawdopodobieństwo, że będzie duże uczestnictwo sił sojuszniczych” – zapowiedział prezydent.

PAP/red.