Ministerstwo w końcu wzięło się do pracy

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zapowiada skontrolowanie każdego domu pomocy społecznej w Polsce. Powodem mają być częste informacje o "szokujących warunkach", w których żyją mieszkańcy takich ośrodków.

Na koniec ubiegłego roku w Polsce działały 824 DPS-y. Przebywało w nich prawie 80 tys. osób.

Katarzyna Nowakowska, wiceminister zajmująca się polityką społeczną, podkreśla, że "każdy w DPS musi być bezpieczny". Zapowiada, że jeszcze w tym roku rozpoczną się szkolenia audytorów. - Same audyty rozpoczną się w pierwszym kwartale 2026 roku. Taka kontrola odbędzie się w każdym domu pomocy społecznej w Polsce - podkreśla.

Kontrole wynikają z realizowanego przez ministerstwo projektu finansowanego z Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego, czyli FERS-u. - Pierwotnie miało to być badanie potrzeb mieszkańców domów pomocy społecznej, jednak ze względu na skalę i charakter sygnałów docierających z placówek zdecydowaliśmy o rozszerzeniu zakresu o element audytu. Chcemy, by była to pogłębiona analiza służąca ocenie bezpieczeństwa mieszkańców, poszanowania ich praw oraz jakości świadczonego wsparcia. Każdy w DPS musi być bezpieczny - mówi Nowakowska, cytowana przez Interię.

Zespoły przeprowadzające audyty będą składały się z przedstawicieli wydziałów polityki społecznej urzędów wojewódzkich, które na co dzień wykonują kontrole, ale będą w nich również przeszkoleni i przygotowani reprezentanci organizacji pozarządowych. - Taki model umożliwi lepsze zrozumienie sytuacji mieszkańców, ale też zwiększy przejrzystość całego procesu - zapowiada.

- To pierwszy etap reformy całego systemu pomocy społecznej, zaczynamy od obszarów, które wymagały najpilniejszej interwencji. Między innymi jest to rozwój mieszkalnictwa wspomaganego, który może być rzeczywiście alternatywą dla pobytu w jednostkach całodobowych. Chciałabym, żebyśmy od stycznia 2026 roku mieli już tę ustawę obowiązującą - przyznaje Nowakowska.

Obecnie w Polsce praca domów pomocy społecznej jest kontrolowana przez wojewodów. To się nie zmieni, ale zmienią się ich uprawnienia. - W ramach ustawy planujemy poszerzyć zakres nadzoru wojewodów tak, aby obejmował on nie tylko kwestie formalne, ale również ocenę przestrzegania praw mieszkańców oraz jakości świadczonego wsparcia - mówi Interii Nowakowska.
Przez ostatnie półtora roku kontrole były przeprowadzone w 41 proc. domów pomocy społecznej w Polsce. - To wysoki odsetek, ale naszym celem jest systemowe podejście do monitorowania sytuacji w każdej placówce - dodaje Nowakowska.

Zmiany w ustawie będą dotyczyły też odpłatności za pobyt w placówkach całodobowej opieki. Obecnie, jeżeli mieszkaniec nie może sam pokrywać kosztów pobytu, zobowiązana do tego jest rodzina. W nowelizacji ustawy do tego katalogu mają zostać dopisane również osoby, które zostały obdarowane nieruchomością lub podpisały umowę dożywocia z człowiekiem, która ma do takiej placówki trafić.
- Znane są przypadki, gdzie w takich sytuacjach dochodzi do oszustw i chcemy ich uniknąć - mówi wiceminister.

- 2026 rok będzie poświęcony intensywnej pracy nad całym systemem, który w tym momencie jest systemem pomocy społecznej, ale coraz bardziej jest to system wsparcia społecznego w zależności od tego, z jakimi problemami borykają się mieszkańcy - dodaje w rozmowie z Interią Nowakowska.

Źródło: Interia