W każdej przygranicznej gminie skład materiałów do fortyfikacji granic

W czwartek Tomczyk, wraz z m.in. szefem Zarządu Inżynierii Wojskowej w Dowództwie Generalnym RSZ generałem Markiem Wawrzyniakiem, udał się do Wilna na spotkania dotyczące m.in. programu Tarcza Wschód i analogicznego programu Bałtyckiej Linii Obrony, który powstaje w państwach bałtyckich.

Polska delegacja odwiedziła jeden z ok. 30 składów materiałowych, które w ostatnich miesiącach powstały na Litwie. W tego typu placówkach litewskie wojsko gromadzi wszelkiego rodzaju sprzęt, który ma utrudnić przemieszczanie się przeciwnika, np. zapasy zapór przeciwczołgowych, stalowe „jeże” czy drut kolczasty. Takie składy lokalizowane są w pobliżu granic, co w razie potrzeby pozwoli na szybkie rozmieszczenie wszelkiego rodzaju zapór w strategicznych miejscach.

Jak powiedział dziennikarzom wiceszef MON, podobne składy materiałów – stanowiące element Tarczy Wschód – zostaną zorganizowane w każdej gminie przy granicy z Białorusią, Litwą, Ukrainą i Rosją, w każdej przygranicznej gminie.

Z kolei w każdym pogranicznym powiecie powstanie hub logistyczny, w którym będą gromadzone środki nie tylko na potrzeby wojska, ale także obrony cywilnej oraz np. na wypadek klęsk żywiołowych. Składami zarządzać mają lokalne samorządy, jednak część ich pojemności ma być zawsze przeznaczona na potrzeby wojska i Tarczy Wschód.

Tomczyk zauważył, że pierwsze tego typu miejsce już powstało, a docelowo ma ich być ok. 60.

Podczas wizyty na Litwie wiceszef MON spotkał się z dwojgiem swoich litewskich odpowiedników – Orijaną Maszale i Tomasem Godliauskasem. Po rozmowach z nimi przekazał dziennikarzom, że Litwa to kolejny kraj, który jest zainteresowany zakupem polskich zestawów przeciwlotniczych Piorun; jak poinformował, rozmowy dotyczyły także zaangażowania polskich przedsiębiorstw w budowę Bałtyckiej Linii Obrony.

Podczas konferencji prasowej po spotkaniu wiceszefowie resortów obrony Polski i Litwy zgodzili się, że zarówno Tarcza Wschód, jak i Bałtycka Linia Obrony – to inicjatywy, które powinny być wspierane funduszami unijnymi, w tym środkami przewidzianymi w ramach programu SAFE, opiewającego na ok. 150 mld euro w postaci niskooprocentowanych pożyczek, z których państwa UE będą mogły korzystać dla wzmacniania własnej obronności.

W ramach wizyty polska delegacja odwiedziła też Rudniki koło Wilna, gdzie od zera powstaje właśnie baza wojskowa, w której stacjonować będzie docelowo ok. 1 tys. żołnierzy z niemieckiej brygady rozmieszczonej na Litwie; na terenie okolicznych lasów powstaje także poligon, na którym będą mogły szkolić się i ćwiczyć różnego rodzaju wojska, w tym artyleria i siły pancerne.

Docelowo na Litwie na stałe ma być rozmieszczona niemiecka brygada licząca ok. 5 tys. żołnierzy ze sprzętem, w tym np. czołgami Leopard 2. Niemcy stacjonują na Litwie już od 2017 roku; są bowiem państwem ramowym grupy bojowej NATO w tym kraju.

Rozmieszczona w Litwie brygada to nowa jednostka w strukturze Bundeswehry – 45. Brygada Pancerna, która formalnie rozpoczęła działalność w kwietniu tego roku. To pierwsza tak duża jednostka wojskowa we współczesnej historii niemieckich sił zbrojnych, która zostanie na stałe rozmieszczona za granicą.

Jak podkreślili w rozmowie z PAP przedstawiciele litewskiego resortu obrony, kompleks w Rudnikach to największa inwestycja infrastrukturalna w dziejach litewskiego wojska. Pierwsza część kompleksu ma być gotowa w 2027 roku, a całość inwestycji związanych z przyjęciem na Litwie niemieckiej brygady ma sięgnąć 2 mld euro.

Obecnie okolice niewielkiej wsi Rudniki to wielki plac budowy zlokalizowany niemal w środku lasu – w szybkim tempie wznoszone są tam m.in. koszary, budynki administracyjne, garaże dla pojazdów wojskowych oraz dostosowane do nich drogi.

Bałtycka Linia Obrony to projekt realizowany wspólnie przez trzy państwa bałtyckie – Litwę, Łotwę oraz Estonię, które koordynują swoje prace nad umacnianiem ich granic z Białorusią i Rosją.

Projekt zakłada przygotowanie granic tak, by maksymalnie utrudnić ewentualnym najeźdźcom wtargnięcie w głąb kraju – służą temu m.in. rowy przeciwczołgowe czy rozmieszczone w kluczowych miejscach składy gotowych do szybkiego rozmieszczenia przeciwczołgowych jeży, drutów kolczastych czy innego rodzaju zapór, ale także środowisko naturalne, w tym częste w tym regionie gęste lasy i mokradła.

Polska Tarcza Wschód to podobny projekt, zapowiedziany przez MON i wojsko wiosną 2024 roku, którego celem jest zabezpieczenie granic z Rosją i Białorusią. Projekt obejmuje budowę umocnień, składów różnego rodzaju sprzętu, a także m.in. instalacje rozpoznawcze i antydronowe, które rozmieszczone będą wzdłuż granicy.