Tusk grozi Pełczyńskiej-Nałęcz dymisją w sprawie afery KPO

Szef rządu przekazał, że we wtorek podczas posiedzenia Rady Ministrów minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz będzie tłumaczyła każdy z elementów procedur ws. przyznawania środków z KPO w ramach inwestycji HoReCa; będzie mówiła też o tym, co zrobiła jako nadzorująca resort.

- Po tej informacji będę już miał materiał wystarczający, żeby podjąć decyzje, jeśli będzie trzeba, także decyzje personalne - zaznaczył Donald Tusk podczas konferencji w Bydgoszczy.

Jak mówił, „problem z KPO” polegał na tym, rząd Zjednoczonej Prawicy „zablokował środki z KPO i Polska mogła nie zdążyć ich wydać”. - W związku z tym szukano różnych sposobów, żeby możliwie szybko jak najwięcej pieniędzy trafiło do polskich firm, bo inaczej te środki by po prostu przepadły - wskazał premier. Dodał, że w związku z tym szefowa MFiPR podjęła decyzję o „rozluźnieniu procedur”.

- Na razie nie stwierdziliśmy korupcji, czy kradzieży tych środków. Raczej beztroskie wydawanie na rzeczy, które słusznie co najmniej zastanawiają ludzi, jeśli nie wkurzają - zaznaczył szef rządu. Zadeklarował, że każdy przypadek dotacji zostanie zbadany, a tam, gdzie „nadużycie jest oczywiste”, umowy zostaną unieważnione.

Premier mówił, że program dla branży HoReCa został odziedziczony po PiS, podobnie jak dwuletnie opóźnienie w wydawaniu środków z KPO. - 100 procent odpowiedzialności za ten wieloletni bałagan spada na poprzedników - zaznaczył.

Wskazał, że „przygniatająca większość” środków przyznanych w ramach omawianej inwestycji trafiła do polskich, małych i średnich firm, po to, żeby zrekompensować im straty wynikające z pandemii COVID-19. - Trzeba było to zrobić szybciej, a w związku z tym pewnie mniej starannie i to będziemy badali - podkreślił.

Rozliczenie przyznanych pieniędzy zapowiedziała też we wtorek w serwisie X Pełczyńska-Nałęcz. - W przypadku stwierdzenia naruszeń beneficjenci zostaną wezwani do zwrotu środków – zapewniła. Odnosząc się do zmian kryteriów w programie HoReCa, minister wyjaśniła, że próg spadku obrotów obniżono z 30 proc. do 20 proc. w drugim etapie naboru, by osiągnąć wymagany wskaźnik liczby projektów zapisany w KPO. „Najpierw otworzyliśmy konkurs dla najbardziej poszkodowanych, a potem – gdy wskaźnik nie został wyczerpany – dla mniej poszkodowanych. Normalna procedura” – zaznaczyła.

Użytkownicy platformy X w czwartek wieczorem zaczęli zamieszczać przykłady firm z branży HoReCa, które otrzymały dotacje z KPO m.in. na jachty, sauny, ekspresy do kawy, solaria, wymianę mebli czy zakup wirtualnej strzelnicy. Sprawę w piątek zaczęły opisywać również media. Kontrole w tej sprawie zapowiedział resort funduszy, a prokuratura podjęła czynności sprawdzające.

W piątek wiceszef resortu funduszy Jan Szyszko przekazał, że informacje o nieprawidłowościach do kierownictwa MFiPR dotarły „kilka tygodni temu”. Dodał, że w związku z nimi z końcem lipca ze swojego stanowiska odwołana została poprzednia prezes PARP Katarzyna Duber-Stachurska. Ta, w niedzielnym wpisie, podkreśliła z kolei, że PARP jest agencją wykonawczą, nie podejmuje decyzji o programach i nie ustala kryteriów przyznawania dofinansowania. Jak zauważyła, wszystkie procedury, regulaminy i umowy są zatwierdzane przez MFiPR, a PARP nie ma samodzielności w tym zakresie. Dodała, że ministerstwo „wiedziało o łodziach”, ponieważ odpowiadało na pytania operatorów, czy zakup łodzi z silnikiem spalinowym mógł być dopuszczany jako dywersyfikacja działalności.

Resort funduszy zapewnił, że wstępne wyniki kontroli, jaką przeprowadzi PARP będą „prawdopodobnie pod koniec września, a na pewno w trzecim kwartale tego roku”. Ministerstwo dodało, że Polska w grudniu przedstawi w KE do rozliczenia wskaźnik oparty na zweryfikowanych, prawidłowych projektach.

Z danych PARP przekazanych PAP wynika, że w ramach wsparcia MŚP z branży HoReCa w KPO zawarto 3005 umów na 1,2 mld zł, wypłacono z kolei 110 mln zł.

Celem dofinansowania HoReCa w ramach KPO jest wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw z branży hotelarstwa, gastronomii, turystyki i kultury. Sektory te były najbardziej poszkodowane w związku ze skutkami pandemii COVID-19.

Zasady naboru HoReCa ustalono w 2023 r. Wnioski o przyznanie funduszy można było składać w okresie maj-czerwiec oraz lipiec-październik 2024 r. W drugiej rundzie składania wniosków wprowadzono ułatwienia dla ubiegających się o dodatkowe środki, w tym m.in. obniżono do 20 proc. minimalny spadek obrotów liczony rok do roku w latach 2020–2021. Poza spadkiem obrotów, drugim kryterium umożliwiającym przyznanie dotacji jest wprowadzenia nowej usługi lub rozszerzenia oferty. (PAP)