Turcja zrywa więzi handlowe z Izraelem

Fidan oskarżył Izrael o popełnianie ludobójstwa na Palestyńczykach w Strefie Gazy. Minister potępił ataki Izraela na Strefę Gazy, Liban, Jemen, Syrię i Iran, nazywając je oznakami „mentalności państwa terrorystycznego, które łamie porządek międzynarodowy”.

Szef tureckiej dyplomacji przemawiał w Ankarze na nadzwyczajnej sesji parlamentu poświęconej sytuacji w Strefie Gazy. Podkreślił, że Izrael dopuszcza się tam zbrodni, które są „jednym z najmroczniejszych rozdziałów w ludzkiej historii”.

Po wybuchu wojny w Strefie Gazy jesienią 2023 r. Turcja stała się jednym z najzagorzalszych krytyków Izraela na arenie międzynarodowej. Prezydent Recep Tayyip Erdogan wielokrotnie oskarżał Izrael o popełnianie tam ludobójstwa. Państwa obniżyły rangę dwustronnych stosunków dyplomatycznych.

W maju 2024 r. Turcja ogłosiła całkowite wstrzymanie wymiany handlowej z Izraelem. W zeszłym tygodniu pojawiły się informacje, że Turcja zakazała też przeładunku w swoich portach towarów pochodzących z Izraela lub do niego kierowanych.

Przed wojną wymiana handlowa między Turcją a Izraelem miała wartość ok. 7 mld USD rocznie, z czego ok. 75 proc. stanowił eksport do Izraela.

Nie jest jasne, czy piątkowa wypowiedź Fidana dotyczy już wprowadzonych ograniczeń, czy jest zapowiedzią nowych - skomentował izraelski portal Ynet. Media tureckie i izraelskie informowały wcześniej, że nałożone przez Ankarę embargo jest częściowo omijane m.in. przez prowadzenie handlu za pośrednictwem Grecji czy terytoriów palestyńskich.

Portal dziennika „Jerusalem Post” zwrócił uwagę, że zamknięcie tureckiej przestrzeni powietrznej dla izraelskich samolotów wydłużyłoby loty z Tel Awiwu do Gruzji czy Azerbejdżanu. Serwis Ynet dodał, że nie ma informacji o zakłóceniach piątkowych lotów z Izraela do Gruzji.

Premier Izraela Benjamin Netanjahu powiedział we wtorek w wywiadzie, że rzeź Ormian w Imperium Osmańskim w czasie I wojny światowej była ludobójstwem. Nie jest to oficjalne stanowisko Izraela, ale przedstawiciele jego władz unikali wcześniej tak jednoznacznych deklaracji. Władze Turcji protestują przeciwko uznawaniu tej zbrodni za ludobójstwo.

Izraelska prasa spekulowała, że wypowiedź Netanjahu przyczyni się do dalszego zaostrzenia napięć z Turcją.

PAP/red.