Prokuratura Krajowa dalej będzie ścigać Manowską?

Po czwartkowym, niejawnym posiedzeniu, składu trzech sędziów Trybunału Stanu poinformowano, że umorzone zostało postępowanie TS ws. wniosku prokuratury dotyczącego uchylenia immunitetu I prezes Sądu Najwyższego oraz przewodniczącej Trybunału Stanu. W składzie byli sędziowie TS: Piotr Andrzejewski (przewodniczący), Piotr Sak i Józef Zych. Sędzia Sak podał, że powodem umorzenia był brak kworum oraz brak uprawnionego oskarżyciela. Sędzia Zych złożył zdanie odrębne do postanowienia o umorzeniu postępowania.

W piątek rzecznik PK opublikował „stanowisko Prokuratury Krajowej w sprawie umorzenia postępowania przez dwóch członków Trybunału Stanu”.

Prok. Nowak oświadczył, że Prokuratura Krajowa, uznając zarówno czwartkowe postanowienie, jak i wcześniejsze o wyłączeniu 12 sędziów TS ze sprawy dotyczącej immunitetu Manowskiej „za całkowicie niezasadne, pozbawione realnych podstaw prawnych oraz stanowiące niedopuszczalną formę procedowania wniosku” będzie „konsekwentnie kontynuować działania procesowe zmierzające do uzyskania zgody właściwych organów (Trybunału Stanu i Sądu Najwyższego) na uchylenie immunitetu Małgorzacie Manowskiej”.

Rzecznik zaznaczył, że podczas czwartkowego posiedzenia przedstawiciel PK podtrzymał wniosek o wyłączenie od rozpoznania sprawy sędziów TS: Andrzejewskiego i Saka wobec - jak stwierdził - „zachodzących okoliczności wywołujących uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności”. Prokurator złożył w czwartek także wniosek o odroczenie posiedzenia i skierowanie sprawy na posiedzenie pełnego składu Trybunału Stanu celem rozpoznania wniosku o wyłączenie oraz rozstrzygnięcia wątpliwości prawnych dotyczących możliwości odpowiedniego stosowania przepisów Kodeksu postępowania karnego o wyłączeniu sędziów.

Z kolei - jak podał rzecznik PK - pełnomocnik Małgorzaty Manowskiej mec. Bartosz Lewandowski złożył wniosek o wyłączenie sędziego Zycha oraz o odroczenie posiedzenia. Jak poinformował rzecznik PK, po przerwie przewodniczący Andrzejewski ogłosił postanowienie o: umorzeniu sprawy wniosku prokuratury „wobec niespełnienia kworum i braku wniosku pochodzącego od uprawnionego oskarżyciela”, o oddaleniu wniosku o wyłączenie sędziów TS Andrzejewskiego i Saka „z uwagi na brak wniosku pochodzącego od uprawnionego oskarżyciela i pozostawieniu go bez rozpoznania” oraz o oddaleniu wniosku o wyłączenie sędziego Zycha.

Rzecznik PK zaznaczył, że sędzia Zych „złożył zdanie odrębne do postanowienia o umorzeniu i jego uzasadnienia, w którym zwrócił uwagę na konieczność skierowania sprawy na posiedzenie pełnego składu Trybunału Stanu celem rozstrzygnięcia wątpliwości prawnych dotyczących możliwości odpowiedniego stosowania przepisów k.p.k. o wyłączeniu sędziów”.

W ocenie prokuratora - zaznaczy rzecznik PK - to jest niezasadne. Prok. Nowak oświadczył, że wniosek o uchylenie immunitetu i wniosek o wyłączenie Andrzejewskiego i Saka pochodziły od uprawnionego oskarżyciela. „Zgodnie z przepisami wniosek o uchylenie immunitetu (a tym bardziej incydentalny wniosek o wyłączenie sędziego) może pochodzić od prokuratora. Może to być każdy prokurator, niezależnie od stanowiska (jednostki) lub pełnionej funkcji” - podkreślił.

„Po drugie, w sprawie istnieje kworum umożliwiające rozpoznanie wniosku prokuratora o uchylenie immunitetu Małgorzaty Manowskiej. Tworzy je pełny skład Trybunału Stanu, z wyłączeniem osoby, której dotyczy wniosek. Wystarczający skład był obecny na posiedzeniu Trybunału Stanu w dniu 3 września 2025 r.” - dodał rzecznik PK.

Według prok. Nowaka „pogląd o braku kworum stanowi konsekwencję niezasadnego i niewywołującego skutków prawnych postanowienia tych samych dwóch członków o wyłączeniu 12 osób ze składu (TS)”.

Rzecznik PK ocenił też, że wykluczenie jawności czwartkowego posiedzenia TS było bezpodstawne. „W sprawie nie ma informacji niejawnych, w tym w szczególności o klauzuli »tajne« lub »ściśle tajne«. Nie występują również żadne okoliczności dotyczące bezpieczeństwa państwa. Sprawa dotyczy wniosku o uchylenie immunitetu funkcjonariuszowi publicznemu w związku z podejrzeniem popełnienia trzech przestępstw urzędniczych związanych z zajmowanymi funkcjami, a wszystkie najważniejsze okoliczności faktyczne dotyczące tej sprawy są jawne i publicznie znane” - oświadczył prok. Nowak.

Wniosek o uchylenie immunitetu I prezes Sądu Najwyższego, która jest też przewodniczącą TS, skierowała w lipcu Prokuratura Krajowa w związku z podejrzeniem popełnienia przez nią trzech przestępstw, m.in. niedopełnienia obowiązków w związku z niezwołaniem w ustawowym terminie posiedzenia pełnego składu Trybunału Stanu w celu uchylenia jego obecnego regulaminu oraz uchwalenia nowego.

Ponadto wniosek prokuratury związany jest z podejrzeniem przekroczenia przez Manowską uprawnień w związku z uznaniem ważności głosowań Kolegium SN mimo braku kworum oraz niedopełnienia obowiązków w związku z niewykonaniem prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w Olsztynie dotyczącego uchwały ówczesnej Izby Dyscyplinarnej SN o zawieszeniu sędziego Pawła Juszczyszyna. Olsztyński sąd przychylił się wówczas do wniosku o wstrzymanie skuteczności i wykonalności tej uchwały SN.

Pięcioro sędziów TS zawnioskowało wtedy o zwołanie posiedzenia pełnego składu Trybunału w sprawie wniosku prokuratury. W sierpniu pojawiła się informacja, że posiedzenie pełnego składu TS w tej sprawie odbędzie się 3 września. Następnie pełnomocnik Manowskiej złożył wniosek o wyłączenie ze składu orzekającego grupy sędziów, którzy przesłuchani zostali jako świadkowie w wątku dotyczącym niezwołania posiedzenia TS. Wskazywał na przepisy Kodeksu postępowania karnego, że sędzia z mocy prawa jest wyłączony od udziału w sprawie, jeśli „był świadkiem czynu, o który sprawa się toczy, albo w tej samej sprawie był przesłuchany w charakterze świadka”.

Wniosek ten rozpoznany został 29 sierpnia na niejawnym posiedzeniu TS w trzyosobowym składzie: przewodniczący sędzia Andrzejewski, członkowie – sędziowie Zych i Sak. Zapadła wtedy decyzja o wyłączeniu ze sprawy 12 sędziów TS.

Według PK przy decyzji o wyłączeniu 12 sędziów TS nieprawidłowo zastosował przepisy. W związku z tym 3 września prokuratorzy stawili się na posiedzeniu Trybunału Stanu, podobnie jak grupa sędziów, w tym m.in. wiceprzewodniczący TS Jacek Dubois, którzy nie zaakceptowali decyzji o ich wyłączeniu ze sprawy, uznając, że w przypadku spraw immunitetowych przepisy Kpk nie mają zastosowania. Na tym posiedzeniu doszło do awantury: wypowiedzi podniesionym głosem, przepychanek słownych, przerywania sobie wzajemnie.

Ostatecznie Andrzejewski ogłosił przerwę i on oraz niektórzy sędziowie wyszli. Po jakimś czasie mec. Lewandowski poinformował dziennikarzy, że otrzymał od Andrzejewskiego – jako przewodniczącego posiedzenia – informację, że zostało ono odroczone bezterminowo. Jednak 11 sędziów TS weszło ponownie na salę, a będący wśród nich sędzia Zych ogłosił odroczenie posiedzenia do 22 września. Następnego dnia Andrzejewski oświadczył, że wyznaczenie posiedzenia TS na 22 września przez osobę niebędącą przewodniczącym posiedzenia było nieuprawnione. Zwołał posiedzenie trzyosobowego składu na 18 września.

„Prokuratura Krajowa, uznając zarówno przedmiotowe postanowienie (z czwartku), jak i wcześniejsze z 29 sierpnia 2025 r., za całkowicie niezasadne, pozbawione realnych podstaw prawnych oraz stanowiące niedopuszczalną formę procedowania wniosku z 16 lipca 2025 r. (dot. zgody na uchylenie immunitetu), będzie konsekwentnie kontynuować działania procesowe zmierzające do uzyskania zgody właściwych organów (Trybunału Stanu i Sądu Najwyższego) na uchylenie immunitetu Małgorzacie Manowskiej” - oświadczył rzecznik PK.

PAP/red.