Woda prawem, nie towarem. Nowa propozycja posłów

W środę podczas drugiego czytania projektu nowelizacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków wniesiono kilka poprawek i skierowano go ponowie do Sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.

Marek Wesoły (PiS) złożył poprawki, które - jak mówił - „zmniejszą obciążenia raportowe nakładane ustawą na zarządy budynków wielorodzinnych, a także zamiast kar za brak oceny ryzyka, wprowadzą zachęty".

Kolejną poprawkę wniósł poseł Lewicy Piotr Kowal, który zaproponował, by do projektu wnieść zapis zapewniający klientom lokalów gastronomicznych dostęp do pół litra bezpłatnej wody z kranu. Obowiązek ten - mówił - miałby wejść w życie od 1 lipca 2026 roku.

Odpowiadając na liczne pytania posłów, wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski, powiedział, że obowiązki nakładane na zarządzających budynkami wielorodzinnymi wynikają m.in. ze złego stanu technicznego instalacji niektórych obiektów. Poinformował, że łączy koszt wdrożenia ustawy wyniesie 1,7 mld zł. Powiedział też że procedowana jest tzw. ustawa taryfowa, określającą mechanizm ustalania cen za wodę.

Projektowana regulacja wprowadza bardziej rygorystyczne parametry jakości wody przeznaczonej do spożycia. Zobowiązuje też dostawców wody (przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne) do przekazywania konsumentom informacji o cenie i zużyciu wody przynajmniej raz w roku na fakturze lub w aplikacji mobilnej. Dostawca będzie musiał przekazać, ile wody gospodarstwo zużywa rocznie, a także podać ceny za litr dostarczanej wody, w porównaniu z cenami wody butelkowanej.

Dzięki nowym przepisom konsumenci będą mieć zapewniony także dostęp online do aktualnych informacji, takich jak jakość wody, przekroczenia wartości parametrycznych, twardość oraz stopień mineralizacji wody, wyniki programów monitoringu czy wyniki oceny ryzyka.

Przepisy ustanawiają procedury związane z identyfikacją osób pozbawionych dostępu do wody pitnej albo mających do niej ograniczony dostęp. Gminy, ze współpracy z dostawcami wody, będą zobowiązane do podejmowania działań w tej sprawie.

Przepisy określają obowiązki dostawców wody w kwestii badania jej jakości, doprecyzowują również kompetencje Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz procedury dotyczące nadzoru nad jakością wody związane m.in. z monitoringiem oraz stwierdzaniem przydatności do spożycia.

Ponadto dostawcy będą musieli dokonać oceny ryzyka w obszarach zasilania ujęć wody i systemach zaopatrzenia, dokonując co 6 lat przeglądu w tym zakresie. Nowe przepisy nałożą też podobne obowiązki m.in. na właścicieli nieruchomości i zarządców obiektów budowlanych niemieszkalnych, przeznaczonych do pobytu ludzi oraz obiektów użyteczności publicznej. Zgodnie z nowelą co 6 lat będą oni musieli wykonywać oceny ryzyka w wewnętrznych systemach wodociągowych.

Projektowane przepisy wdrażają rozwiązania unijnej dyrektywy w sprawie wody pitnej. Dokument ten m.in. aktualizuje normy jakości wody oraz nakazuje eliminację potencjalnie szkodliwych zanieczyszczeń, takich jak substancje zaburzające gospodarkę hormonalną czy mikroplastik. Dyrektywa zobowiązuje również państwa członkowskie do ograniczania strat wody w sieciach wodociągowych, które obecnie sięgają średnio 30 proc. całkowitej produkcji wody pitnej.

Państwa członkowskie były zobowiązane do wdrożenia dyrektywy i dostosowania się do jej postanowień do 12 stycznia 2023 r. Zdaniem Komisji Europejskiej dotychczasowe wysiłki polskich władz w tym zakresie były niewystarczające. W związku z tym KE 18 czerwca skierowała do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wniosek o nałożenie na Polskę kary finansowej. Dziennie wynosi ona 141 tys. euro.

Projekt nowelizacji ustawy został przyjęty przez rząd 15 lipca br. Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

PAP/red.