Manowska: projekt ustawy „praworządnościowej” - niezgodny z konstytucją

Przedstawiony przez ministra sprawiedliwości projekt ustawy „praworządnościowej” zakłada m.in. powtórzenie konkursów na stanowiska sędziowskie obsadzone w procedurze z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa w kształcie po 2017 r. oraz uporządkowanie statusu „nieprawidłowo powołanych” sędziów. Podczas prezentacji projektu Żurek mówił, że jest to rozwiązanie kompromisowe, bo MS zależy, żeby ustawa „została podpisana, a nie wyrzucona do kosza” przez prezydenta.

Manowska, pytana o projekt w piątek w telewizji Republika, oceniła, że jest on „oczywiście niezgodny z konstytucją, ze standardami europejskimi”.

Według niej zgodnie z proponowanymi rozwiązaniami „dochodzi do segregacji sędziów”, (…), co jest i śmieszne, i straszne. – Najgorzej została potraktowana w tym projekcie grupa osób, które objęły urząd sędziego Sądu Najwyższego, nie pełniąc wcześniej służby sędziowskiej, czyli adwokaci, radcowie prawni – oceniła.

Jak również stwierdziła, z wypowiedzi szefa MS wnioskuje, iż ten „nic sobie nie robi” z opinii Komisji Weneckiej. – Szanował te opinie w sytuacji, kiedy Komisja Wenecka negatywnie wypowiadała się na temat projektów sygnowanych przez Zjednoczoną Prawicę. Teraz, jak nie podoba się projekt obecnej władzy (…), to nie podoba się również Komisja Wenecka – oceniła.

– Ja odbieram projekt tej ustawy jako takie zarzewie kolejnego konfliktu, jako pokazanie: nie, ja nie chcę tak naprawdę działać dla dobra Polski, dla dobra wymiaru sprawiedliwości – dodała Manowska.

Spór dotyczący Krajowej Rady Sądownictwa i wyłanianych w procedurze przy jej udziale tzw. neosędziów wiąże się z nowelizacją w grudniu 2017 r. ustawy o Radzie, zgodnie z którą od 2018 r. 15 sędziów-członków KRS wybieranych jest przez Sejm, choć wcześniej byli oni wybierani przez środowiska sędziowskie. Zmiana z 2017 r. stała się powodem stawianych przez ówczesną opozycję, a przez rządzących obecnie, zarzutów upolitycznienia KRS i kwestionowania statusu osób powołanych na urząd sędziego z udziałem tak ukształtowanej KRS. Na wadliwość procedury wyłaniania sędziów z udziałem obecnej KRS wskazywały w ostatnich latach też orzeczenia europejskich trybunałów – TSUE i ETPC.

Pierwszą wersję projektu tzw. ustawy „praworządnościowej” resort sprawiedliwości przedstawił 24 kwietnia, jeszcze pod kierownictwem ówczesnego szefa resortu Adama Bodnara. Projekt ten został przekazany do zaopiniowania organowi doradczemu Rady Europy ds. prawa konstytucyjnego, czyli Komisji Weneckiej. Jedną z pierwszych decyzji Waldemara Żurka po objęciu przez niego funkcji ministra sprawiedliwości było wycofanie tego projektu z Komisji. – Wiemy, jakie są zalecenia Komisji (Weneckiej), szanujemy ten organ, ale na tym etapie konsultacje z Komisją nie są (…) celowe – mówił wtedy w rozmowie z PAP minister Żurek.

W czwartek, przedstawiając projekt ustawy mającej uregulować status sędziów powołanych w latach 2018-2025, Żurek zapewnił, że projekt jest zgodny z Konstytucją RP i prawem UE oraz uwzględnia stanowisko Komisji Weneckiej. Podkreślił, że chciałby, by nowe przepisy zostały przyjęte jeszcze w tym roku.

Główną ideą projektu jest – jak poinformował szef MS – ponowne przeprowadzenie konkursów „przed legalną KRS” na stanowiska sędziowskie obsadzone w procedurze z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa w kształcie po 2018 r., czyli – jak określił to minister – tzw. neoKRS. Jednak – jak podkreślił Żurek – „zasadą będzie utrzymanie w mocy orzeczeń neosędziów niekwestionowanych przez strony”. Nowa „legalna Krajowa Rada Sądownictwa”, która przeprowadzi ponowione konkursy, ma zaś zostać wyłoniona na podstawie ustawy, nad którą – jak przekazał – trwają prace.

PAP/red.