Prokuratura: sąd nie uwzględnił zażalenia PiS

Rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prok. Piotr Antoni Skiba przekazał, że warszawski sąd rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia utrzymał w mocy postanowienie prokuratury okręgowej o odmowie wszczęcia śledztwa w sprawie przekroczenia uprawnień przez członków Państwowej Komisji Wyborczej oraz ministra finansów i urzędników jego resortu.

W marcu 2025 r. warszawska prokuratura okręgowa odmówiła wszczęcia śledztwa w sprawie podejrzenia przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków na szkodę PiS przez członków Państwowej Komisji Wyborczej, a także ministra finansów Andrzeja Domańskiego i innych urzędników MF.

Z kolei minister finansów wraz z urzędnikami ministerstwa – według składających zawiadomienie – miałby przekroczyć uprawnienia, poprzez częściowe zaniechanie w okresie co najmniej od 1 września 2024 r. do 7 stycznia 2025 r. wypłaty PiS dotacji podmiotowej (tzw. dotacji za wybory) oraz subwencji budżetowej, powołując się na „okoliczności niestanowiące podstawy prawnej dla takiego postępowania”, czyli nieprawomocne uchwały PKW.

Prokuratura, odmawiając wszczęcia śledztwa, uznała, że podnoszone w zawiadomieniu sprawy nie zawierają znamion czynu zabronionego. Prok. Skiba podał w piątek, że na marcowe postanowienie prokuratury zażalenie złożył pełnomocnik PiS.

Rzecznik warszawskiej prokuratury okręgowej poinformował, że sąd, rozpoznając zażalenie, uznał, że nie zasługuje ono na uwzględnienie, bo nie zawiera żadnych zarzutów, które mogłyby skutecznie podważyć decyzję prokuratora wyrażoną w marcowym postanowieniu.

„Sąd uznał, iż działanie członków PKW znajdowało oparcie w obowiązujących przepisach prawa i mieściło się w granicach przyznanych kompetencji ustawowych” – zaznaczył rzecznik prokuratury. Przekazał, że nie ma podstaw, by uznać, że członkowie PKW działali umyślnie na szkodę PiS.

„Brak niezwłocznego postanowienia o przyjęciu sprawozdania finansowego Komitetu Wyborczego PiS, mimo uwzględnienia przez Sąd Najwyższy skargi komitetu wyborczego na odrzucenie sprawozdania finansowego przez PKW, wynikał z panującego chaosu prawnego i istniejących wątpliwości co do okoliczności zmiany składu KRS w 2017 roku, podważających jej niezależność od władzy ustawodawczej i wykonawczej, co wpływało na jej zdolność do proponowania niezależnych i bezstronnych kandydatów na stanowiska sędziowskie w Sądzie Najwyższym” – dodał prok. Skiba.

Jeśli zaś chodzi o ministra finansów – jak uznano – on również nie działał umyślnie na szkodę PiS, a brak niezwłocznej wypłaty subwencji wynikał z konieczności wyjaśnienia przez ministra wszelkich wątpliwości.

„Zdaniem sądu prokurator w kontrolowanym postanowieniu przeprowadził rzetelną i racjonalną analizę zawiadomienia i doszedł do prawidłowych wniosków, że w niniejszej sprawie brak jest przesłanek oraz poszlak, by powziąć przypuszczenie, że mogło dojść do przekroczenia uprawnień” – podkreślił prok. Skiba.

Pytany o tę sprawę podczas piątkowej konferencji prasowej szef klubu PiS Mariusz Błaszczak stwierdził, że jest to „problem natury braku praworządności w naszym kraju”. Jego zdaniem „»żurkowcy« funkcjonują już sobie swobodnie, nawet nie muszą rezygnować z losowania, bo odpowiedni sędziowie już wydali taki wyrok”.

Odniósł się w ten sposób do rozporządzenia szefa MS nowelizującego Regulamin urzędowania sądów powszechnych, np. w kwestii funkcjonowania systemu losowego przydziału spraw sędziom (SLPS). Szef MS Waldemar Żurek przekonuje, że zmiany wprowadzono, by przyśpieszyć sprawy w sądach. „Eliminujemy ryzyko wyroków wydawanych przez nielegalne składy, a obywatel zyskuje pewność, że jego sprawa będzie rozpoznana szybko i przez niezależny sąd” – oświadczył Żurek.

Europoseł Patryk Jaki – odnosząc się do sprawy nieuzględnienia przez sąd zażalenia pełnomocnika PiS na odmowę wszczęcia śledztwa ws. niewypłacenia tej partii subwencji – podkreślał w piątek, że w tej sprawie chodzi o kwestię równości wyborów, tym samym „o demokrację”. Jego zdaniem sytuacja świadczy o „głębokiej patologii systemowej i prawnej” w Polsce.

– Pragnę przypomnieć, że jest uchwała Państwowej Komisji Wyborczej, która w tym zakresie jest korzystna dla naszej formacji, więc jeżeli jakiś sędzia, mimo oczywistych faktów, stwierdza, że jest inaczej, to byśmy mieli już w Polsce sędziów, którzy mogliby uznawać, że tutaj zamiast mikrofonu stoi kosmodrom – dodał.

Sprawa subwencji PiS zaczęła się w sierpniu ub.r., gdy PKW odrzuciła sprawozdanie finansowe tej partii z wyborów parlamentarnych w 2023 r. Komisja wykazywała wówczas nieprawidłowości w wydatkowaniu funduszy na kampanię w kwocie 3,6 mln zł. W konsekwencji MF zmniejszyło wypłaty dla PiS dotacji za wybory oraz przypadającej na 2024 r. subwencji z budżetu. Partia tę uchwałę zaskarżyła, a Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, w której zakresie obowiązków jest m.in. rozpatrywanie skarg na uchwały PKW, tę skargę uznała.

Z tego powodu PKW przyjęła sprawozdanie finansowe partii Jarosława Kaczyńskiego, przy czym zaznaczyła, że nie przesądza, czy IKNiSP SN jest sądem i nie przesądza o skuteczności jej orzeczenia. Wówczas minister finansów Andrzej Domański zwrócił się do PKW o wykładnię uchwały, gdyż – w jego ocenie – była ona „wewnętrznie sprzeczna”. Zgodnie z wyrokami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka IKNiSP SN nie jest sądem. Jej status jest kwestionowany zarówno przez obecny rząd, jak i większość środowisk prawniczych.

Za 2024 r. PiS otrzymało najpierw dwie pełne kwartalne raty subwencji, a później – po odrzuceniu przez PKW sprawozdania i wobec stanowiska ministra finansów – trzecia transza nie została wypłacona. Czwarta transza – jak wynika z informacji przekazywanych mediom przez MF – wypłacona w styczniu 2025 r. została pomniejszona. Za 2024 r. PiS otrzymało więc ok. 15 mln zł, czyli o ponad 10 mln zł mniej, niż wynosiła przewidywana subwencja roczna dla tej partii.

Według ustawy o partiach politycznych wniosek o wypłacenie subwencji wraz z aktualnym wyciągiem z ewidencji partii politycznych jest składany do ministra finansów za pośrednictwem PKW. Subwencja wypłacana jest każdego roku kadencji parlamentarnej w czterech transzach kwartalnych. Transzę wypłaca się w miesiącu przypadającym po kwartale, za który jest wypłacana. 23 kwietnia PKW zadecydowała o odroczeniu decyzji na następne posiedzenie