Via Baltica otwarta. "Jest czymś dużo więcej niż szlakiem transportowym"

W poniedziałek prezydent Nawrocki spotkał się z prezydentem Litwy Gitanasem Nausedą na polsko-litewskim pograniczu, gdzie wzięli udział w uroczystości otwarcia łączącego dwa kraje odcinka autostrady Via Baltica – jedynego tej klasy połączenia drogowego łączącego kraje bałtyckie z Polską i resztą Europy.

Budowa trasy Via Baltica w Polsce została zakończona na początku października; wówczas oddano do użytku ostatni odcinek – całą obwodnicę Łomży.

Podczas poniedziałkowej uroczystości po stronie litewskiej Nawrocki podkreślił, że łączący Polskę i Litwę wiadukt to z jednej strony fizyczne i symboliczne połączenie dwóch bliskich sobie narodów o wspólnej historii i wartościach, a z drugiej – połączenie trzech państw bałtyckich z resztą Europy. W tym kontekście przypomniał o niedawnych krokach zbliżających kraje bałtyckie do Europy, takich jak niedawna synchronizacja ich sieci energetycznych z siecią europejską, odłączenie od sieci rosyjskiej oraz pozyskanie przez Litwinów pływającego terminalu LNG „Independence”.

– Droga, którą dziś oficjalnie otwieramy, jest czymś dużo więcej niż szlakiem transportowym; jest łącznikiem, który wzmacnia nasze relacje i zbliża społeczeństwa, a także przyczynia się do odporności regionu – mówił prezydent RP. Jak podkreślił, droga „odzwierciedla doskonały stan stosunków polsko-litewskich”.

Nawrocki zwrócił uwagę na wielkie znaczenie gospodarcze nowej trasy, jak mówił – „kluczowego dla całego regionu korytarza transportowego”, który przyczyni się do zwiększenia inwestycji i tworzenia nowych miejsc pracy w regionie. Prezydent podkreślił, że „nie można przecenić znaczenia” trasy Via Baltica dla bezpieczeństwa i obronności całego regionu. – Droga ta ma dwojakie przeznaczenie. Służy zarówno rozwojowi gospodarczemu, jak i wzmocnieniu zdolności obronnych regionu – mówił prezydent RP.

Nauseda podkreślił, że poniedziałkowa uroczystość wieńczy lata intensywnej pracy. – Zarówno Litwa, jak i Polska zainwestowały znaczne środki, czas i wysiłki w budowę najwyższej jakości arterii transportowej – powiedział.

Nie ulega wątpliwości – dodał – że strategiczne znaczenie Via Baltica będzie nadal rosło. Prezydent Litwy zaznaczył, że trasa ta odgrywa kluczową rolę w dzisiejszym kontekście geopolitycznym. – Litwa i Polska wraz z innymi państwami bałtyckimi bardzo poważnie traktują swoje bezpieczeństwo i intensywnie inwestują w obronność – podkreślił Nauseda.

Niech ta droga będzie naszym wspólnym przypomnieniem, że razem możemy osiągnąć więcej, a nasze kraje, łącząc wysiłki, budują przyszłość opartą na solidnych fundamentach współpracy i wzajemnego wsparcia – dodał prezydent RP.

Podczas konferencji prasowej Nawrocki ocenił, że sprawna realizacja projektu pokazuje m.in., iż „relacje polsko-litewskie są na najwyższym poziomie”, a nowa trasa łącząca oba kraje oznacza stworzenie nowych możliwości współpracy. Podkreślił, że budowanie odporności gospodarczej i bezpieczeństwa to wspólne cele Polski i Litwy, które bardzo intensywnie współpracują w tym obszarze.

Zgodził się z tym prezydent Nauseda, który podkreślił, że obecnie wymiana handlowa między Polską i Litwą sięga 10 mld euro, a poza infrastrukturą transportową oba kraje połączyły w ostatnich latach m.in. interkonektor gazowy, a w przyszłości powstanie połączenie energetyczne Harmony Link. Nauseda dodał, że otwarcie pogranicznego odcinka Via Baltica oznacza, że można już przejechać z Wilna do Lizbony, korzystając wyłącznie z dróg ekspresowych.

Obaj prezydenci podkreślili też strategiczne i militarne znaczenie trasy, już teraz wykorzystywanej do transportu wojsk, m.in. na wspólne ćwiczenia. – To podwójne zastosowanie Via Baltica, wszystkie certyfikaty, które ta trasa posiada (…), to sprawia, że jesteśmy bezpieczniejsi – powiedział prezydent Nawrocki.

Prezydenci byli dopytywani, jak Via Baltica zabezpieczy Przesmyk Suwalski oraz jak przyczyni się ona do zabezpieczenia pozostałych krajów bałtyckich. – To będzie bardzo ważna arteria nie tylko dla komunikacji, dla transportu, dla podróżujących, ale również dla mobilności wojskowej – podkreślił Nauseda.

Zapowiedział ponadto, że w najbliższym czasie, wraz z prezydentem Nawrockim, chciałby zrealizować kolejny projekt ćwiczeniowy właśnie przy Przesmyku.

W ocenie Nawrockiego zadaniem zarówno dla niego, jak i prezydenta Nausedy oraz liderów Estonii i Łotwy jest przyglądać się temu projektowi przez pryzmat bezpieczeństwa państw bałtyckich i Polski, „która nie tylko w Przesmyku Suwalskim, ale w całym basenie Morza Bałtyckiego bierze odpowiedzialność za bezpieczeństwo RP, ale także całego regionu”.

Prezydent RP podziękował Nausedzie za kontynuowanie „doskonałej współpracy”, którą rozpoczął z prezydentem Andrzejem Dudą. Jak podkreślił, to wielka odpowiedzialność dla Polski i Litwy.

Via Baltica to międzynarodowa trasa, która pełni rolę najważniejszej arterii łączącej Estonię, Łotwę i Litwę z Polską. Jej odcinek w Polsce to przede wszystkim zbudowana na przestrzeni ostatnich lat droga ekspresowa S61, która prowadzi od Ostrowi Mazowieckiej, gdzie łączy się z trasą S8, przez Łomżę, Ełk i Suwałki do granicy z Litwą w Budzisku. W poniedziałek obaj prezydenci wzięli udział w otwarciu ostatniego odcinka po stronie litewskiej, łączącego granicę z Polską.

PAP/red.