Koncert symfoniczny w rocznicę śmierci Nowowiejskiego

22 stycznia 2016 (piątek), godz. 19.00 sala koncertowa Filharmonii

Wykonawcami uroczystego koncertu odbywającego się w ramach obchodów Roku Feliksa Nowowiejskiego będą: Jerzy Kosek – dyrygent, Paweł Panasiuk – wiolonczela, Agnieszka Ufniarz – fortepian oraz Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko - Mazurskiej.

Koncert rozpocznie pierwsza tego wieczoru kompozycja Feliksa Nowowiejskiego, Uwertura do baletu „Król wichrów” („Tatry”) op. 37. Następnie z towarzyszeniem orkiestry pod dyrekcją Jerzego Koska artysta muzyk Paweł Panasiuk wykona Koncert wiolonczelowy op. 55. W drugiej części usłyszymy Koncert fortepianowy d-moll „Słowiański” op. 60. Wraz filharmonikami warmińsko-mazurskimi pod batutą Jerzego Koska koncert wykona znakomita pianistka Agnieszka Ufniarz. Koncert dzieł Feliksa Nowowiejskiego zakończy Marsz pretorianów z oratorium „Quo vadis”. Prowadzenie rocznicowego koncertu – Tadeusz Deszkiewicz.

Feliks Nowowiejski (7 II 1877 – 18 I 1946) - Patron Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej, kompozytor, dyrygent, organista, pedagog, organizator życia muzycznego, silnie związany był z ziemią warmińską. Urodził się w podolsztyńskim Barczewie. Pierwsze nauki muzyki pobierał w latach 1887-1893 w szkole przy klasztorze w Świętej Lipce. Od 1893 roku mieszkał w Olsztynie, współpracował z orkiestrą tutejszego pułku grenadierów, był organistą katedry Świętego Jakuba. Z Olsztyna wyjechał na dalsze studia do Berlina, zwieńczone w roku 1906 skończeniem mistrzowskiej szkoły kompozycji w Königliche Akademie der Künste pod kierunkiem kompozytora Maxa Brucha.

Już w czasie studiów berlińskich młody organista z Olsztyna zdążył zapisać na swoim koncie pierwsze sukcesy: dwukrotnie otrzymaną Nagrodę im. Meyerbeera zwaną Rzymską (w roku 1902 i ponownie w roku 1904). Za pieniądze związane z tą nagrodą twórca odbył podróż po Niemczech, Francji, Belgii, Włoszech i Afryce Północnej, a następnie przyjechał do Polski. Tu w roku 1906 odbyły się jego dwa koncerty kompozytorskie: 11 kwietnia we Lwowie i 20 kwietnia w Warszawie.

Ale największe zaszczyty dopiero kompozytora czekały. Przyszły za sprawą oratorium „Quo Vadis” wykonanego po raz pierwszy w roku 1907 w Usti nad Łabą, a następnie w ostatecznej wersji – w 1909 roku w Amsterdamie, skąd – przyjęte tam entuzjastycznie – ruszyło w świat, oklaskiwane w wielu krajach Europy a także w Ameryce, gdzie jego twórca sam dyrygował nim w nowojorskiej Carnegie Hall.

Nowowiejski działał na wielu polach, – jako twórca, jako pedagog i jako społecznik – w Krakowie oraz w Berlinie, zaś od 1919 roku, już w odrodzonej Polsce, osiadł na stałe w Poznaniu, gdzie (z wyjątkiem lat wojny spędzonych w Krakowie) mieszkał i tworzył do końca życia.

Autor słynnej „Roty” nie zaniedbał również swoich kontaktów z rodzinną Warmią; włączył się w działalność Komitetu Plebiscytowego, organizował koncerty, wspierał działalność chórów amatorskich pielęgnujących tradycje pieśni polskiej.

O utworach Koncertu symfonicznego w 70. rocznicę śmierci Feliksa Nowowiejskiego.

„Król wichrów” to baśń baletowa, osnuta na motywach legend ludowych. Akcja toczy się wśród skalistych gór, przepaści, lasów, moczarów, zielonych hal, w komnatach fantastycznego zamczyska i w podkrakowskiej chacie chłopskiej, a jej treścią są losy pięknej pasterki Lelui i jej narzeczonego Perłowica, którym na drodze do szczęścia staje nie tylko lubieżny Graf, lecz nawet i sam Król Wichrów. Muzyka w stylistyce neoromantycznej, bogata jest w motywy ludowe. Historię tę pierwotnie ujął Nowowiejski w formie opery-baletu „Tatry”; późniejszą wersję baletową ułożył, usuwając partie wokalne.

Koncert wiolonczelowy op. 55 pisał Nowowiejski w roku 1938 w Poznaniu. Utwór zbudowany jest w klasycznej formie trzyczęściowej, jego język to późny romantyzm o bogatej fakturze, ujęty w karby klasycznie trzyczęściowej struktury, w której część druga i trzecia nawiązują do dawnych form (arioso i passacaglia).

Koncert fortepianowy d-moll „Słowiański” op. 60, ukończony we wrześniu 1941 roku w Krakowie, jest jedną z ostatnich kompozycji Nowowiejskiego, bowiem w grudniu tegoż roku kompozytor uległ wylewowi krwi do mózgu, po którym już nigdy nie wrócił do pełni zdrowia. Podobnie jak wcześniejszy wiolonczelowy, koncert fortepianowy wyrasta z bliskiej Nowowiejskiemu poetyki późnego romantyzmu; zgodnie z podtytułem: „Słowiański” pobrzmiewają w nim nuty „słowiańskiej zadumy” i reminiscencje muzyki ludowej: rytmy mazura w drugiej części, krakowiaka i poloneza – w trzeciej.

„Marsz Pretorianów Nerona na Forum Romanum” z oratorium „Quo Vadis” to fragment efektowny, często przy rozmaitych okazjach – jak świadczą o tym relacje współczesnych – wykonywany przez samego kompozytora na fortepianie. Oratorium to, zainspirowane powieścią, która przyniosła międzynarodową popularność Sienkiewiczowi, również dla Nowowiejskiego okazało się szczęśliwe. Napisał je w roku 1903 pod wrażeniem podróży do Włoch, dokąd wyjechał jako laureat kompozytorskiej Nagrody im. Meyerbeera zwanej Rzymską. Wykonane zostało po raz pierwszy w roku 1907 w Usti nad Łabą, a następnie w ostatecznej wersji w 1909 roku w Amsterdamie, skąd – przyjęte tam entuzjastycznie – ruszyło w świat, oklaskiwane w wielu krajach Europy i w Ameryce, przynosząc Nowowiejskiemu głośny światowy sukces.

Bilety w cenie: normalny - 40 zł | ulgowy - 30 zł do nabycia w kasie oraz poprzez stronę internetową Filharmonii.

Serdecznie zapraszamy na ten wyjątkowy koncert!