Światowy Dzień Zdrowia pod hasłem „Pokonaj cukrzycę”

Jak podaje WHO, czyli Światowa Organizacja Zdrowia, na cukrzycę cierpi dziś ok. 230 mln ludzi. W 2012 r. ta choroba była bezpośrednią przyczyną około 1,5 mln. zgonów na świecie, z których 80% miało miejsce w państwach o niskich i średnich dochodach. Według prognoz WHO do 2030 r. cukrzyca stanie się siódmą najczęściej występującą przyczyną zgonów.

Cukrzyca pojawia się, kiedy brakuje nam insuliny lub nasz organizm nie jest w stanie odpowiednio jej wykorzystać. Insulina to hormon wytwarzany przez trzustkę, który reguluje poziom cukru we krwi. Jeśli jej brakuje lub nie działa ona tak jak powinna, glukoza nie trafia do komórek, a pozostaje w krwiobiegu i może wzrosnąć do niebezpiecznie wysokiego poziomu. Długotrwała podwyższona ilość cukru we krwi może przyczynić się do ataku serca, udaru mózgu czy niewydolności nerek. Powoduje też impotencję czy zakażenia, które mogą doprowadzić nawet do amputacji kończyn.

Występują dwa podstawowe typy cukrzycy –1 i 2. Osoby chorujące na cukrzycę typu 1 nie wytwarzają insuliny i muszą ją stale przyjmować w postaci zastrzyków. Ten typ choroby jest przeważnie dziedziczny, zapisany w materiale genetycznym. Z chorzy na cukrzycę typu 2, czyli najczęściej występujący typ choroby, produkują insulinę, jednak ich organizm nie może użyć jej we właściwy sposób. Skłonność do tego typu cukrzycy może być dziedziczna, ale bezpośrednia przyczyna tkwi w trybie życia, jaki prowadzimy.

Najbardziej narażone na cukrzycę typu 2 są osoby z nadwagą i otyłe, mało aktywne, stosujące dietę bogatą w cukry proste. Pierwsze objawy choroby to silne i częste odczuwanie pragnienia, utrata wagi bez powodu, senność, osłabienie czy częste oddawanie moczu. Jeśli zauważymy u siebie takie objawy, warto zbadać sobie poziom cukru we krwi – to badanie, które pomoże nam rozpoznać cukrzycę. Prawidłowy poziom cukru u zdrowej osoby badanej na czczo wynosi od 60 do 99 mg/dl. Jeśli stężenie cukru będzie na poziomie 100 – 125 mg/dl, powinno nas to zaalarmować i skłonić do wykonania testu tolerancji glukozy, który pomoże rozpoznać chorobę.

Przed cukrzycą, przynajmniej tą typu 2, możemy się ustrzec, stosując zasady profilaktyki na co dzień. Należy do nich przede wszystkim codzienny ruch i zdrowa dieta, zawierająca regularne i pełnowartościowe posiłki. Najlepiej zrezygnować lub przynajmniej ograniczyć spożywanie produktów, które zawierają cukry proste (słodycze, dżemy, cukier, dosładzane soki), sól oraz tłuszcze zwierzęce. Za to dobrze zwiększyć ilość błonnika w diecie – znajdziemy go w ciemnym pieczywie czy roślinach strączkowych.

Osoby chore na cukrzycę typu 1 mogą zminimalizować jej skutki, regularnie kontrolując poziom cukru we krwi. Służy do tego glukometr, który pozwala choremu samodzielnie wykonywać kontrolę glukozy w krwiobiegu i reagować w przypadku jej podwyższonego poziomu.

jm