Ubezpieczenie zdrowotne w czasie epidemii – co musisz wiedzieć?

Ubezpieczenie zdrowotne NFZ – komu przysługuje?
Według mfind bez ubezpieczenia zdrowotnego pozostaje nawet 2,5 mln Polaków. Są to przede wszystkim osoby podpisujące umowy o dzieło (np. freelancerzy, artyści), osoby pracujące na czarno oraz bezrobotni, którzy nie zarejestrowali się w urzędzie pracy. Mimo kolejnych zapowiedzi polityków o zagwarantowaniu wszystkim (także nieubezpieczonym) bezpłatnego dostępu do podstawowej opieki medycznej, wciąż brakuje stosownych rozwiązań systemowych.

Aktualnie, gdy świat musi zmierzyć się z koronawirusem, dostęp do ubezpieczenia zdrowotnego jest kluczowy. Tymczasem ze świadczeń oferowanych przez NFZ korzystać mogą jedynie:

- osoby podlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego – tytułów jest wiele, np. zatrudnienie na podstawie umowy o pracę czy prowadzenie działalności gospodarczej,
- członkowie rodziny osoby ubezpieczonej, np. małżonek czy dzieci – po dokonaniu stosownego zgłoszenia do ZUS,
- osoby nieubezpieczone posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terenie Polski, które nie ukończyły 18 lat lub będące w ciąży,
- osoby uprawnione do skorzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji w krajach UE i EOG,
- osoby ubezpieczające się samodzielnie – każda osoba, która nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia może ubezpieczyć się samodzielnie.

Jeżeli nie podlegasz obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, musisz we własnym zakresie zadbać o dostęp do świadczeń zdrowotnych. Możliwości masz kilka: możesz wykupić prywatne ubezpieczenie, zgłosić się do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania oddziału wojewódzkiego NFZ lub założyć działalność gospodarczą. Które rozwiązanie będzie dla Ciebie najkorzystniejsze?

Gdzie wykupić ubezpieczenie zdrowotne?
Wiele osób niesłusznie zakłada, że wystarczy wykupić dostęp do prywatnej opieki medycznej. Mimo że pakiety zaczynają się już od ok. 600 zł, to klienci w ich ramach mogą skorzystać jedynie z podstawowego zakresu badań i opieki ograniczonej liczby lekarzy specjalistów. Tymczasem zarażenie wirusem 2019-nCoV często wiąże się z koniecznością hospitalizacji. Tego prywatne ubezpieczenie zdrowotne nie obejmuje. Gdzie zatem wykupić ubezpieczenie zdrowotne, by w razie rozprzestrzenienia się epidemii móc liczyć na pomoc medyczną?

Aby uzyskać pomoc w razie zachorowania na koronawirusa, konieczne jest podpisanie umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ i samodzielne opłacanie składek. W okresie od stycznia do marca 2020 r. miesięczna składka wynosi nie mniej niż 483,12 zł. Nie jest to jednak jedyny koszt, który będziesz musiał ponieść, jeżeli miałeś przerwę w ubezpieczeniu zdrowotnym. Zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronie internetowej NFZ, jeżeli przerwa w ubezpieczeniu zdrowotnym i opłacaniu składek wynosi nieprzerwanie:

-od 3 miesięcy do roku – opłata wynosi nie mniej niż 1 073,60 zł,
-powyżej roku do 2 lat – opłata wynosi nie mniej niż 2 684,01 zł,
-powyżej 2 do 5 lat – opłata wynosi nie mniej niż 5 368,01 zł,
-powyżej 5 do 10 lat – opłata wynosi nie mniej niż 8 052,02 zł,
-powyżej 10 lat – opłata wynosi nie mniej niż 10 736,02 zł.
Dobrą wiadomością jest jednak możliwość rozłożenia powyższych kwota na raty, np. w ostatnim przypadku maksymalnie może być 12 rat. Dodatkowo dużą część składki (7,75 proc. – cała składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9 proc.) będziesz mógł odliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym.

Czy jestem ubezpieczony – jak sprawdzić prawo do ubezpieczenia
Jeżeli zadajesz sobie pytanie: „czy jestem ubezpieczony?” lub chcesz upewnić się, że Twój pracodawca odprowadza za Ciebie składki na ubezpieczenie zdrowotne, możesz to zrobić na kilka sposobów.

Od kilku lat w Polsce działa system eWUŚ (Elektroniczna Weryfikacja Uprawnień Świadczeniobiorcy), którego baza informacji jest aktualizowana codziennie. Udając się do placówki medycznej i okazując dowód, możesz dowiedzieć się, czy przy Twoim nazwisku pojawia się status „zielony” (potwierdza prawo pacjenta do skorzystania z bezpłatnej opieki medycznej) czy też status „czerwony” (brak potwierdzenia pacjenta do skorzystania ze świadczeń finansowanych przez NFZ). Ponieważ system eWUŚ nie jest niezawodny, każdy status „czerwony” warto wyjaśnić. Można to zrobić, zwracając się z zapytaniem do pracodawcy lub bezpośrednio do ZUS.

Innym sposobem, by uzyskać odpowiedź na pytanie „czy jestem ubezpieczony?”, jest skorzystanie z Zintegrowanego Informatora Pacjenta (ZIP). To serwis, w którym gromadzone są informacje od 2008 r. Wystarczy założyć konto lub zalogować się, wykorzystując Profil Zaufany, by otrzymać informacje m.in. o prawie do świadczeń zdrowotnych, udzielonych świadczeniach czy przepisanych lekach.

Możesz też zwrócić się bezpośrednio do ZUS i tam uzyskać informację, czy pracodawca odprowadza za Ciebie obowiązkową składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Osobista wizyta w ZUS nie jest jednak konieczna – wystarczy założyć konto na stronie internetowej ZUS-u i następnie zalogować się na nie, by sprawdzić płatnika składek i wysokość odprowadzanej składki.

Materiał Partnera powstał we współpracy z mfind.pl