Olsztyn znany i zapomniany: Romowie
2021-09-02 08:40:00(ost. akt: 2023-11-18 08:06:38)
Tym razem zabieram państwa na ulicę Curie-Skłodowskiej. Opowiem co pamiętam i co wyczytałem o olsztyńskich Romach, także o "Warmijakach" , bo i tacy Romowie u nas byli.
Przed wojną w Olsztynie mieszkało niewielu Romów. Większość z nich hitlerowcy zamordowali w czasie wojny. Mało kto wie czy pamięta, że chcieli wymordować Romów podobnie jak Żydów. I Romowie ginęli w niemieckich obozach zagłady, w Treblince czy Sobiborze. 2 sierpnia 1944 roku Niemcy zlikwidowali podobóz romski w Auschwitz. Zamordowali wtedy ponad 20 tysięcy Romów.
W powojennym Olsztynie Romowie pojawili się na początku lat 50. W latach 60/70 mieszkało ich w stolicy ówczesnego województwa olsztyńskiego 200-300. Głównie na Kolonii Mazurskiej, Warszawskiej, Skłodowskiej-Curie. Żyli w swoim własnym świecie.
W 1968 roku Wydział Spraw Wewnętrznych Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Olsztynie tak oceniał ich sytuację:
"Współżycie z sąsiadami układa się pomyślnie. W pracach organizowanych przez Komitety blokowe ludność cygańska nie bierze udziału. Do Kolegium Karno-Administracyjnego przy PMRN nie wpłynął żaden wniosek o ukaranie za wykroczenia porządkowe, sanitarne itp."
Dla większości starszych olsztynian najbardziej chyba charakterystycznym widokiem były romskie "wróźki" pod Wysoką Bramą. Swojego czasu pojawił się nawet pomysł, aby wziąć je na miejski etat i zrobić z nich atrakcję turystyczną. Taką romską cepelię.
Z dawnych czasów pamiętam dwóch Romów, którzy się z nami trochę kolegowali. Dołączali do nas czasami kiedy kopaliśmy piłkę na tyłach olsztyńskiego ratusza. I każdy chciał ich mieć w swojej drużynie, bo grali wyśmienicie. Potem gdzieś zniknęli czy też może zniknęli z moich oczu, kiedy wyprowadziliśmy się z Ratuszowej?
O tym i nie tylko o tym opowiem wam w naszym cyklu "Olsztyn znany i zapomniany". Bo przypomnę też na przykład pomysł, aby romskie państwo stworzyć tuż za nasza granicą, bo ...w obwodzie kaliningradzkim.
Igor Hrywna
Olsztyn znany i zapomniany: Inne opowieści
Komentarze (7) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Zaloguj się lub wejdź przez
-
-
-
-
-
Pokaż wszystkie komentarze (7)Gienierał major Kutasow #3074975 10 wrz 2021 08:15
Czyli Cyganie vel Romowie zamieszkiwali najatrakcyjniejsze rejony Olsztyna. Zdecydowana większość Cyganòw to Paczkowscy , Kwiatkowscy i Straussowie
Ocena komentarza: warty uwagi (15) odpowiedz na ten komentarz
userka #3074924 9 wrz 2021 13:43
Za czasów PRL-u w olsztyńskim OZOS-ie pracowali też cyganie. Żeby uczcić ich wkład w rozwój kraju postanowiono (PODOBNO) postawić baner "25 lat cygaństwa w Polsce"! ;)
Ocena komentarza: warty uwagi (5) odpowiedz na ten komentarz
Kamila Laskowska #3074596 5 wrz 2021 19:13
bardzo autentyczny budynek za panem, prawie wyjęty z tego 1890, kiedy to pewnie gdzies powstal, bardzo go lubię, ulica Curie Sklodowska w Olsztynie to nie tylko Romowie.
Ocena komentarza: warty uwagi (4) odpowiedz na ten komentarz
frost #3074477 3 wrz 2021 15:54
W latach pięćdziesiątych grał w Warmii Cygan Stójka. Miał bardzo dobrą technikę. Miałem przyjaciela Cygana mieszkającego na ulicy Kościuszki Janusza Strausa. Strasznie się wkurzał na miano Roma. Tak, że nie wszyscy chcą być Romami.
Ocena komentarza: warty uwagi (17) odpowiedz na ten komentarz
Ja. #3074379 2 wrz 2021 16:14
Romowie? A kto to? Przenicowali się? Bo przecież od wieków to byli Cyganie - widać to w literaturze i sztuce, operetkach, piosenkach... Chyba chcą uchodzić za kogoś innego. No bo la to zaśpiewać: "Zagraj mi piękny... Romie"? Nijak nie pasuje.
Ocena komentarza: warty uwagi (41) odpowiedz na ten komentarz