Juz sie zwami roztawam mili Przyiacele

2021-11-01 14:17:59(ost. akt: 2021-11-01 19:07:28)

Autor zdjęcia: Igor Hrywna

Do naszych czasów na Mazurach i Warmii dotrwało niewiele nagrobków z polskimi napisami. Jeden z nich znajduje się w podgiżyckich Wilkasach, inny w Wałach w powiecie nidzickim. Jest na nim taki to piękny napis:

Warto przeczytać

Tu w Bogu odpociwa Christoph Pukrop z wałow urodzoni dna 21 Scirna 1819 umarł dna 18 Listopata 1883
Juz sie zwami roztawam mili Przyiacele
Bogu ducha oddawam nie smęce sie wiele
Proznec to narzekanie cało zemnie pudze
lec kedy zmartwech wztanie Jak Skonie windze

Na cmentarzu w Wilkasach spoczywa Samuel Magiera (1808-1863) Taki napis widnieje z jednej strony nagrobka. Z drugiej: "I opociwai w Panu Bogu". Napis jest już właściwie nieczytelny.

Obok znajduje się jeszcze jeden, “polski” grób: Henrietty Magiera 1833-1866. Przy jej nazwisku widnieje słowo "ur(odzona)" zamiast niemieckiego "geb(oren)". Pod nazwiskiem ocalały fragmenty jakiegoś wyrazu: może "Jezu". Być może to córka Samuela. Na cmentarzu ocalał jeszcze "niemiecki" grób Rudolpha Magora (1874-1875) i Berthy Magora zmarłej w 1870 roku.

Czy Samuel Magiera był Mazurem? Tego nie wiem, ale chyba raczej nie. Współcześnie to nazwisko najliczniej występuje w Rybniku, gdzie nosi je 268 osób i w Krakowie (237). W okolicach Giżycka mieszka kilkanaście osób o tym nazwisku.

Nazwisko Magiera może pochodzić “od niemieckiej nazwy osobowej Mager, ta od średniowysokoniemieckiego mager, meger ‘chudy, szczupły’, także od spolonizowanej nazwy etnicznej Magyar ‘Węgier’; od magiera ‘kobieta wstrętna, złośnica.”. (za: https://genealodzy.pl/

Wyczytałem też, że polscy szlachcice o tym nazwisku pieczętowali się herbami Kozica, Szeliga czy Wężyk.
Szkoda tego nagrobka, bo napis jest coraz to mniej czytelny.

Zdjęcia pochodzą z następujących miejscowości:
Brąswałd, Burdąg, Dywity, Elgnówek, Gietrzwałd, Giławy, Głotowo, Gutkowo, Idzbark, Klebark Wielki, Kruklanki, Kwiecewo, Łajsy, Lubomino, Łutynowo, Mańki, Morąg, Olsztyn, Orzysz, Osetnik, Pasłęk, Piecki, Sętal , Skolity, Stara Różanka, Wały, Wilczkowo, Wilkasy, Winda, Wrzesina, Zalewo.

Igor Hrywna