Czytam, bo lubię: Katarzyna Jackowska-Enemuo „Między światem a zaświatem”

„Między światem a zaświatem granica jest cieniutka jak pajęcza nić. I wiele jest bram do zaświata. I wiele jest istot, które tych bram strzegą. Istoty te prowadzą człowieka wtedy, gdy tego potrzebuje. Poznajcie je i dajcie się poprowadzić. Bo i świat, i zaświat nosimy w sobie” – tak zachęca do sięgnięcia po swoją najnowszą książkę dla dzieci Katarzyna Jackowska-Enemuo. Autorka tej interesującej pozycji jest z urodzenia Pomorzanką, z wykształcenia antropologiem kultury po UJ, a z natury – nomadką, muzykantką i opowiadaczką historii. Od ponad dwudziestu lat zajmuje się w praktyce rzeką Smutku, kulturą tradycyjną, muzyką dawną i etniczną, a także sztuką opowiadania w jej różnych wymiarach – artystycznym i społecznym. Zbiera opowieści oraz pisze własne – i opowiada je, tworząc do nich autorską muzykę. Miała okazję uczestniczyć w wyprawach na wsie polskie, ukraińskie, węgierskie i mołdawskie, zajmuje się też kulturą Romów. Tropi tradycje społecznego świętowania, prowadzi warsztaty tańców i pieśni tradycyjnych oraz śpiewu naturalnym głosem dla dzieci i dorosłych. Prowadzi też zajęcia i warsztaty związane różnorodnością kulturową, między innymi z tradycjami świątecznymi. Jest też członkinią kolektywu Instytut Dobrej Śmierci i autorką projektu „Nieuchronne” stanowiącego twórczą odpowiedź na śmierć dziecka. Do tej pory napisała dwie książki dla dzieci: „Tkaczka chmur” oraz „Między światem a zaświatem” – i o tej drugiej będzie dzisiaj mowa.



Książka zawiera sześć historii związanych po części z krainą umarłych, które jednak mocno osadzone są w świecie żywych. Autorka definiuje zaświat jako piątą stronę świata – tę część rzeczywistości, której człowiek nie może dotknąć, a jedynie przeczuwać. Proces przechodzenia ze świata żywych do świata umarłych od wieków fascynował ludzi i dlatego wokół zaświatów powstało mnóstwo wierzeń, legend i tradycji kultywowanych po dziś dzień. Katarzyna Jackowska-Enemuo wyraźnie czerpie z tych podań wiedzę oraz inspirację do swojej publikacji. Jednak „Między światem a zaświatem” to nie tylko fascynujące opowieści. Każda z historii została przez autorkę obszernie skomentowana, co tylko bardziej pobudza ciekawość czytelnika poprzez liczne odniesienia do kultur z całego świata – zwłaszcza do mitologii słowiańskiej. Dowiemy się z tych komentarzy, skąd się wzięły legendy o Drzewie Świata, Leszym, Żmiju, Dziadzie, Mikołaju i o Pszczole. Dodatkowym atutem jest spis piosenek, które pojawiły się w opowieściach, wraz z nutami do samodzielnego zaśpiewania lub zagrania. Autorka dodała również tzw. słownik dziwnych nazw, który wyjaśnia trudniejsze pojęcia. Całość dopełniają przepiękne, bardzo klimatyczne ilustracje Niki Jaworowskiej-Duchlińskiej. Warto zwrócić też uwagę na kod QR zamieszczony z tyłu okładki, który przekierowuje do słuchowiska będącego bezpośrednią inspiracją do napisania książki. Można w nim usłyszeć opowieści czytane przez autorkę i ilustrowane oprawą muzyczną, które mocno działają na wyobraźnię.

Bardzo polecam udać się w niezwykłą podróż do krainy, w której przeplatają się ze sobą świat żywych i umarłych, razem z książką „Między światem a zaświatem”.

Agata Tupaj