W Środowiskowym Domu Samopomocy w Piasutnie kultywują tradycje

Wielkanoc to nie tylko zajączki, babki, mazurki i koszyczki ze święconką, ale także kolorowe palemki. W wielu regionach to najbardziej charakterystyczny element obchodzenia Świąt Wielkiej Nocy.

Przygotowywana jest na pamiątkę wjazdu Jezusa do Jerozolimy i święcona podczas uroczystości Niedzieli Palmowej. Palemka ma bardzo długą historię. Już w IV wieku w Jerozolimie odbywały się procesje z palmami. Ten zwyczaj bardzo szybko rozpowszechnił się w Hiszpanii, Galii oraz na wschodzie. Z kolei kościół zachodni zaczął przejmować ten zwyczaj już w V wieku, a w XI wprowadzono do liturgii Niedzieli Palmowej święcenie gałązek zielonych, czyli palm wielkanocnych. Polski kościół także święci palemki od XI wieku – w Niedzielę Palmową jest święcenie, w Wielką Sobotę są palone te zeszłoroczne, a w środę popielcową w następnym roku popiół z tych spalonych palm używany jest do znaczenia i posypywania głów wiernych.

Wiele regionów ma swoje charakterystyczne palemki różniące się techniką wykonania i wyglądem. I tak na przykład palma kurpiowska powstaje z pnia ściętej jodły lub świerku, oplecionego na całej długości wrzosem, borówką, widłakiem i zdobionego wstążkami i bibułowymi kwiatami. Czubek takiego drzewka pozostawi się zielony. Ta technika zachowała się na Kurpiach w miejscowości Łyse – tam właśnie od kilkudziesięciu lat odbywa się w każdą Niedzielę Palmową konkurs na najdłuższą palmę.

Tradycyjną palmę przystrajamy paskami kolorowej bibuły i bibułkowymi kwiatami. Kolor wstążek nawiązuje do symboliki kolorów chrześcijaństwa, żółty - Jezusa, mądrości; niebieski - Maryi; czerwony- męczeństwa i miłości; biały - niewinności, czystości , radości; zielony - nadziei, fioletowy - pokory, granicy.

Środowiskowy Dom Samopomocy w Szczytnie Filia im. Jerzego Lanca w Piasutnie po raz drugi bierze udział w konkursie „ Palma Kurpiowska Łyse 2023”. W roku ubiegłym palma przygotowana przez ośrodek zajęła II miejsce w kategorii zbiorowej. Tegoroczna palma wykonana została w sali artystycznej przez 11 uczestników. Mierzy około 4 metrów wysokości składa się z 300 kwiatów zrobionych głównie z krepiny i bibuły.
— Do udziału w konkursie przygotowywaliśmy się przez pięć tygodni wykonując kwiaty i zdobienia do palmy — mówi Hanna Łukowska kierownik ŚDS w Piasutnie. —Uczestnicy zajęć wykazali się ogromną kreatywnością, a różnorodne sposoby wykonywania kwiatów oraz zdobienia palmy, stają się tradycją naszego domu wynikającą z celebrowania niedzieli palmowej. Wykonawców naszej palmy z pewnością zaliczyć możemy do twórców ludowych, ponieważ to dzięki ich zaangażowaniu podziwiać możemy misterne dzieło ludzkich rąk, dzieło, w które włożyli wiele pracy, a przede wszystkim pomysłowości i uzdolnień plastycznych. Udział w tak prestiżowym konkursie „Palma Kurpiowska Łyse 2023” jest dla nas ogromnym wyzwaniem, a zarazem daje nam możliwość sprawdzenia swoich umiejętności w dziedzinie twórczości ludowej. Ubiegłoroczny sukces w konkursie mile nas zaskoczył, dlatego z jeszcze większym zapałem uczestnicy przygotowywali palmę na ten ogólnopolski konkurs.

Celem konkursu jest popularyzowanie tradycyjnej plastyki obrzędowej, zachowanie i reaktywowanie tradycyjnych elementów i motywów we współczesnej plastyce obrzędowej związanej ze Świętami Wielkanocnymi oraz integracja społeczności lokalnej.
— Staramy się aktywizować naszych uczestników — mówi Iwona Duda terapeuta z sali artystycznej ŚDS w Piasutnie. — Lubią to robić, wykonują dekoracje z chęcią i ogromnym zaangażowaniem. Teraz podczas zajęć oprócz palm wykonujemy różne dekoracje wielkanocne, które ozdobią wielkanocne stoły, mieszkania oraz naszą placówkę.