Deficyt budżetu państwa. Ile wynosi?

Po siedmiu miesiącach tego roku dochody budżetu wyniosły 313,8 mld zł, co stanowi 49,6 proc. planu na rok 2025. Z szacunkowych danych o wykonaniu budżetu państwa za okres styczeń-lipiec 2025 r. wynika, że dochody podatkowe wyniosły 277,3 mld zł i były niższe w stosunku do wykonania w okresie styczeń – lipiec 2024 r. o ok. 41,7 mld zł, czyli o 13,1 proc.

Z kolei wykonanie dochodów niepodatkowych w okresie styczeń – lipiec 2025 r. wyniosło 35,6 mld zł i było niższe o ok. 1,3 mld zł (tj. 3,6 proc.) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – lipiec 2024 r.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – lipiec 2025 r. wyniosło 470,5 mld zł tj. 51,1 proc. planu, jednocześnie było wyższe o ok. 31,3 mld zł (tj. o 7,1 proc.) w stosunku do tego samego okresu roku 2024.

Ministerstwo Finansów zwróciło uwagę, że w warunkach porównywalnych, tj. bez reformy udziałów JST, dochody budżetu państwa w okresie styczeń-lipiec wyniosłyby 392,5 mld zł, tj. 78,7 mld zł więcej i byłyby o 36 mld zł wyższe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku, tj. 10,1 proc. więcej w ujęciu r/r. Oznacza to, że spadek dochodów r/r jest jedynie efektem innego podziału wpływów z PIT i CIT między budżetem państwa a JST.

Resort przekazał, że w dochodach podatkowych budżetu państwa, które wyniosły 277,3 mld zł, dochody z podatku VAT wyniosły 188,3 mld zł i były wyższe o ok. 17,9 mld zł (tj. 10,5 proc.) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – lipiec 2024 r., dochody z podatku akcyzowego wyniosły 51,4 mld zł i były wyższe o ok. 0,9 mld zł (tj. 1,9 proc.).

Dochody z podatku PIT wyniosły 15,6 mld zł i były niższe o 64,4 mld zł r/r w stosunku do wykonania w okresie styczeń – lipiec 2024 r. W warunkach porównywalnych, bez reformy dochodów JST, dochody budżetu państwa z PIT wyniosłyby ok. 55,7 mld zł, tj. 14,2 proc. więcej r/r. Dochody z podatku CIT wyniosły 40,4 mld zł i były wyższe o ok. 2,5 mld zł (tj. 6,5 proc.), w stosunku do wykonania w okresie styczeń – lipiec 2024 r. W warunkach porównywalnych, bez reformy dochodów JST, dochody budżetu państwa z CIT wyniosłyby ok. 44,7 mld zł i byłyby wyższe o 17,9 proc. r/r.

Ministerstwo podkreśliło, że porównując dane o wykonaniu dochodów budżetu państwa w zakresie PIT i CIT do wykonania z 2024 r. należy pamiętać, że od 2025 r. w życie weszła reforma finansowania samorządów, która zmieniła udziały JST w PIT i CIT. Wobec tego udziały przypadające budżetowi państwa są nieporównywalne między tymi latami.

Wysokość udziałów przekazanych JST z tytułu udziału w dochodach z PIT w okresie styczeń-lipiec 2025 r. wyniosła 120,4 mld zł. W porównaniu z kwotą 42,5 mld zł przekazaną w analogicznym okresie poprzedniego roku stanowi to wzrost o 77,9 mld zł (183,2 proc.) r/r.

W okresie styczeń-lipiec 2025 r., całkowite wpływy sektora finansów publicznych (tj. budżetu państwa i JST) z PIT wyniosły 104,8 mld zł i były wyższe o 13,5 mld zł (14,8 proc.) w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku. Na styczeń oraz luty 2025 r. zostały przypisane raty w wysokościach po 2/13 kwoty udziałów zaplanowanej na cały rok. Pozostałe raty w kolejnych miesiącach roku budżetowego 2025 stanowią 1/13 kwoty zaplanowanej na cały rok.

Resort przekazał też, że w przypadku dochodów budżetu państwa z podatku akcyzowego należy pamiętać o zmianach, które weszły w życie od 2025 r. Od 1 stycznia 2025 r. o 5 proc. wzrosła akcyza na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie. Dla wyrobów tytoniowych i nowatorskich dotychczasowe stawki akcyzy obowiązywały do końca lutego 2025 r.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – lipiec 2025 r. wyniosło 470,5 mld zł tj. 51,1 proc. planu, jednocześnie było wyższe o ok. 31,3 mld zł (tj. o 7,1 proc.) w stosunku do tego samego okresu roku 2024 (439,3 mld zł, tj. 50,7 proc. planu).

Ministerstwo wyjaśnia w komunikacie, że porównując wykonanie wydatków po lipcu 2025 r. z okresem styczeń – lipiec 2024 r. ich wyższe wykonanie wynika przede wszystkim z przekazania w marcu br. środków w kwocie ok. 19 mld zł z części 20 - Gospodarka (I transza) na spłatę zobowiązań z tytułu obligacji wraz z odsetkami Polskiego Funduszu Rozwoju SA wyemitowanych w roku 2020 na sfinansowanie rządowego programu „Tarcz Finansowych”. W lipcu br. przekazano środki w kwocie 16 mld zł z części 19 - Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe, do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 na sfinansowanie zobowiązań wyemitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego w latach 2020-2023.

PAP/red.